184
tegenover de meening van den Heer Weitzel stellen wij die van
mannen als Van den Bosch, Jean, Chrétien Baud en anderen, die
den inlander beter kenden dan de Heer Weitzel. Dezen zagen in de
permanente verplaatsing van den bestuurszetel niet liet minste bezwaar;
zij spraken zelfs niet van liet prestige van Batavia!
Wij gelooven met het bovenstaande genoeg gezegd te hebben ter
wederlegging van des Heeren WeitzeVs argumenten het zou ons te
ver voeren, indien wij ook de volgende bladzijden van zijne verhan
deling op dezelfde wijze wilden beoordeelenen wij meenen, dat dit
ook niet noodig is. Maar zal men vragen hoe wil de Heer
Weitzel dan, met behoud van Bataviade verdediging voeren Het
antwoord is te vinden op blz. 56 62. Hij wil, even als Generaal
Forstner van Dambenoyvan geheel Java eigenlijk alleen Batavia ver
dedigen bij Batavia het geheele veldleger vereenigenen deze plaats
versterken met veldwerken en inondatien. De Hooge Regeering moet
zich echter niet te Batavia laten opsluiten, maar zich tijdig naar Gedong
Kebo begeven (blz. 64 65). En bevelen, buiten Batavia gedag-
teekend, worden naar de meening des Heeren Weitzel niet opgevolgd!
Doch afgescheiden hiervande Heer u Weitzeldie zich beroept op
een advies van Kolonel De Vaynes van Brakellhad, meenen wij,
kunnen weten, dat na de vaststelling van het defensieplan van 1853
uitgebreide onderzoekingen hebben plaats gehad naar de mogelijk
heid om Batavia te versterken, en dat toen die mogelijkheid, althans
binnen de grenzen onzer financieele krachten, afdoende gebleken is,
niet te bestaan.
Onze positie bij Bataviain eene ongezonde landstreek, dadelijk
onder het bereik des vijands, zou honderdmaal slechter zijn dan
die achter de linie van de Toentangwij zouden, bij het aannemen
der beginselen des Heeren Weitzelhet behoud onzer koloniën dade
lijk bij het uitbreken van den oorlog, op ééne kaart en wel op de
slechtst gekozene stellen. Reeds Van den Bosch heeft dit onweder-
legbaar aangetoond.
Hopen wij dus, dat Indië voor de toepassing dier beginselen ge
spaard blijve!
Padang1 October 1879. E. B. Kielstra.
