20
eerst te Batavia aangebracht cn zouden na de verplaatsing
van het Gouvernement pas een paar dagen later ontvangen
worden.
Maar al deze bezwaren wegen niet op tegen de voordeelenwelke
die verplaatsing zou medebrengen. Batavia is toch als zetel van
het bestuur volkomen ongeschikt, omdat de plaats, aan het strand
gelegen, aan de eerste en de krachtigste aanvallen des vijands is
blootgesteld; omdat, bij den grooten omvang der stad, eene behoorlijke
bevestiging en verdediging "alleen mogelijk is ten koste van groote
schatten voor de doode strijdmiddelenen bij concentratie van nagenoeg
alle levende strijdkrachten aldaar, welk laatste uit een militair oog
punt ten sterkste moet worden afgekeurd. Immers, terwijl het juist
ons doel'moet zijn om den krijg slepende te houden, zouden wij ons
dadelijk na des vijands landing dan aan een beslissenden slag bloot
stellen? En het zou onmogelijk zijnhet legerwanneer dit in midden-
Java was opgesteld, te doen medewerken tot de verdediging van
Bataviadaarvoor zijn de afstanden, ook in verband met de terrein
toestanden, te groot, en men zou dan de belangrijkste gedeelten
van het eiland geheel ontblooten, hetgeen eene groote strategische
fout wezen zou en het geheele stelsel van geconcentreerde verdedi
ging omver zou werpen.
Tegen eene tijdelijke verplaatsing van den bestuurszetel in oorlogs
tijd bestaat het overwegend bezwaar, dat die verplaatsing niet met
de noodige kalmte en regelmaat zal kunnen geschiedenmet zooda
nige verplaatsing zou de krachtige werking van het bestuur al dadelijk
bij het uitbreken van den oorlog worden verlamd. Meen, de zetel
des bestuurs, zegt Van der Wijckmoet zijn eene gevestigde plaats,
waar zich van lieverlede alle belangen hebben geconcentreerd. Overi
gens is het toch ook niet tegen te spreken, dat eene meer centrale
ligging van de Regeering in vredestijd voor het bestuur van Java
het verkieslijkst is.
Op al deze gronden was Van der Wijck van oordeeldat over de
straks vermelde bezwaren waaronder vooral de belangen van bij
zondere personen moet worden heengestapt; de definitieve verplaat
sing van de Regeering naar piidden-Javaachter onze verdedigings
linie, is de hoeksteen van een rationeel verdedigincjsstelselen door
