staatkundige aangelegenheden en invloeden is altijd een belangrijk,
en bijna altijd een beslissend strategiscji punt.
„De invasieoorlogen van de Republiek en het Keizerrijk toch
bewijzendat de val van de hoofdstad in den regel alle middelen tot
verdere verdediging verlamt. De enkele staten, die den vrede niet
teekenden, nadat de hoofdstad in de macht des vijands was, zijn
dezulken, waarbij de provinciale organisatie nog almachtig was en
aan sommige plaatsen grooten invloed had gelaten, of welke, dooi
de samenvoeging van verschillende rassen of nationaliteitennog
niet tot eene krachtige organisatie waren geraakt.
„Er zal dus een oogenblik komen, waarop alle volken met zeld
zame, door bijzondere omstandigheden gerechtvaardigde uitzondering-
verplicht zullen zijn den bestuurszetel Ie versterken."
Keeren wij thans tot Van der Wijde terug. Om den vijand te
belettennaar het binnenland door te dringenmoeten wij hem
volgens het stelsel van dezen hoofdofficier, kleine, maar krachtig te
verdedigen versterkingen in den weg- leggen. Het aantal dier ver
sterkingen moest niet grooter zijn dan voor dit doel, voor depót-
plaatsen en steunpunten voor offensieve bewegingen, bepaald vereischt
werd; want het mobiele leger bleef de hoofdzaak en moest zoo min
mogelijk door de bezetting van vestingen worden verzwakt. Depót
plaatsen werden echter onvermijdelijk noodig geacht, omdat men op
Java geene plaatsen aantreft, waar voor eenigen tijd in de behoeften
van een leger kan worden voorzien; in Europa zijn'de eenigszins
belangrijke steden allen voorraadschurenin Indië heeft men die niét.
Deze omstandigheid zal dus het mobiele leger wel verzwakkenmaar
zij is nog in veel sterkere mate in het nadeel van den aanvaller
omdat deze daardoor gedwongen wordt, nagenoeg alles wat hij be
hoeft over zee aan te voerenzelf depótplaatsen te vestigen en
"Steeds zijne gemeenschap met de vloot open te houden. De verde
diging der belangrijke strandplaatsen wil Van der Wijde zooveel
mogelijk beperken. Is het mogelijk, haar binnen korten-tijd door
het mobiele leger te ondersteunen (zooals te Samarangdan moet de
landing zooveel mogelijk belet en den vijand het rustig bezit dei-
stad die hij als depótplaats zou kunnen bestemmenbetwist worden,
totdat het mobiele leger te hulp kan zijn gesneld. Bestaat die
