29
raadzaam, de oude stad Batavia in verband met de strandverdedi-
eins te versterken; dit zou veel minder kosten dan de versterking
van geheel Batavia (met Weltevreden) en, vooral, minder troepen
vorderen. De door hen gewenschte vesting Batavia zou alleen van
de zuidzijde aangevallen kunnen worden, en die aanval zou ten zeerste
belemmerd worden door de in aanbouw zijnde citadel te Weltevreden,
welke vooraf door den vijand zou moeten worden genomen.
Ten aanzien van de verplaatsing van den zetel des bestuurs werd
op nieuw betoogd, dat Batavia bloot staat aan de eerste aanvallen
des vijands, en dat men dus of de verdediging van geheel Java in
deze plaats moest concentreeren, hetgeen in alle opzichten onverant
woordelijk werd geacht, of bij het uitbreken van een oorlog de Re
geering moest verplaatsen, waardoor deze al dadelijk verlamd zou
worden. De definitieve verplaatsing bleef men dus noodig achten,
en bij eene overbrenging naar midden-Java zou de hoofdplaats ge
heel in verband met het verdedigingsstelsel kunnen worden gebracht
Plaatste men de Regeering in de Preanger-Regentscliappendan zou.
zij wel is waar aan de eerste aanvallen eens vijands onttrokken zijn,
maar dan zou de verplaatsing toch een halve maatregel blijven, om
dat het bestuur dan niet veilig zou zijn voor alle aanslagen van den
vijand. Om het daartegen te verdedigen, zouden wij wellicht onze
uitmuntende stellingen in midden-Java moeten verlaten, en dan zou
den dus die stellingen, de grondslagen van het geheele defensiestelsel,
onnut worden. Brengt men daarentegen het bestuur over naar eene
versterkte plaats achter onze liniën, dan is de hoofdplaats niet te
bereiken, zoolang er nog een mobiel leger bestaat; dan is zij een
steunpunt voor onze operatien; dan blijft de werking der Regeering
zoolang mogelijk onverzwakt.
De door den Koning verlangde depötplaats in de Preanger-Re-
gentschappen wenschte men ten oosten van Bandong op te richten.
Het aanleggen van eene oorlogshaven in de Merakbaai wordt afge-
keurd, omdat zij te veel kosten zou en te veel troepen voor eene
goede verdediging zou" vorderenwellicht zou die baai echter kunnen
worden versterkt en verdedigd als kleine vluchthaven. Overigens
schenen Soerabaja en Tjilatjap als oorlogshavens voldoende te worden
geacht.
O O O
