453
regelen naar de bewegingen der Infanterie." [Er bestaat van den
Generaal-Majoor Whitton een voorschrift ten behoeve van de bewo
gingen der Artillerie bij de exercitiën uit de Linieschool voor de In
fanterie, met Cavalerie vereenigd. Dat voorschrift bestaat alleen in
manuscript en werd toegepast, toen die kundige opperofficier in 1869
de le militaire afdeeling op Java commandeerde, waarin men toen
vond 4 veld-bataljons Infanterie van 6 compaguicn, 1 escadron
Cavalerie van 2 compagniën en 2 batterijen wM-artillerie a 8
vuurmondeneen uitmuntende, goed gedisciplineerde troep, dien we
na 1873 te vergeefs gezocht hebben.]
„Manoeuvreeren, d. i. het uitvoeren van eenige tactische veronder
stelling, waarbij de onderscheidene troepensoorten overeenkomstig
hare eigenaardige bestemming optreden, gebeurt slechts zelden."
[Verder
„De plaatsing der verschillende troepensoorten onderling laat soms
veel te wenschen over, hetzij dat de gesloten Infanterie te dicht of
geheel of gedeeltelijk vlak achter de Artillerie wordt opgesteldof dat de
Cavalerie te zeer in de nabijheid van de andere wapens staat, enz.
enz. en dus noodeloos aan het vijandelijk vuur is blootgesteld."
[Eindelijk
„Kortom, de hier bedoelde oefeningen, zoo als deze veelal plaats
vinden, verdienen evenmin den naam van evolutiën, die noodig zijn
als voorbereidend onderricht tot het manoeuvreeren, waarbij men
zich zooveel mogelijk den oorlogstoestand behoort voor te stellen."
Afgescheiden van de tactische wenken, in dat voorschrift te vinden,
welke thans grootendeels verouderd zijn, bevat het veel goeds. Toch
liet de toepassing er van veel te wenschen over. In 1872 werden
„Nadere bepalingen omtrent de practische oefeningen van de troepen
der vier wapens" [A. O. No. 102] uitgevaardigd. Ook deze bepalin
gen bevatten zeer nuttige wenken. Of evenwel het practisch nut
er van groot is geweest, weten wre niet. In 1873 begon de Atjehsche
oorlog en kon men aan de oefeningen der troepen op groote schaal
niet meer deuken. Alles ging op ia Atjeli. Toen echter de troepen
macht aldaar in 1879 eene reductie onderging en sommige garnizoenen
op Java een gedeelte hunner troepen terug zagen keerenbegon men
weer op enkele plaatsen aan de gecombineerde oefeningen te denken.
X O