511
zijn. Doch dit gebeurde zoo niet. Toen Kroesen in 1873 aftrad, werd
Generaal Whitton in zijne plaats benoemd. Wat tot die veranderde
zienswijze aanleiding heeft gegeven, is alleen in sommige hooge kringen
bekend. Bataviasche commérages van die dagen wisten de oorzaken°er
van haarfijn te vertellen; doch wij houden ons daarmede niet op. Zeker
is het, dat er zich toen ten gevolge daarvan tusschen die twee eerstge
noemde opperofficieren eene duidelijke verwijdering openbaarde, die velen
na eene andere gebeurtenis, maar onjuist, voorspeld hebben. Toen tijdens het
legercommando van Generaal Kroesen het eerste tiental officieren van het
Indische leger met de orde van den Nederlandschen Leeuw gedecoreerd
werd, verwonderde het velen, dat daarbij de naam van Generaal Verspijck niet
voorkwam. Zoude de oud-Minister van Koloniën E. De Waal hierop
doelen, als hij op bldz. 163 van deel II zijner „Indische financiën," over
de „verscheidene Indische officieren" sprekende, die tijdens zijn bestuur
tot ridders van die orde zijn benoemd, „o. a. een tiental op één dag,"
daarvan m eene noot zegt: „Verre van hierop te bogen, denk ik aan
sommige ter mijner verantwoording komende (Leeuwen) ridderbenoe-
mingen niet zonder huivering. Zeker is 't een wezenlijk voorrecht
van t ministerschap, verdienstelijke medeburgers deze zoo gewaardeerde
onderscheiding te kunnen doen deelachtig worden. Doch ook die me
daille heeft hare keerzijde. Ik werd dit spoedig gewaar bij de benoe
ming van het bovenbedoelde tiental: een der verdienstelijkste hoofd
officieren bleek bij de gaaf ingewilligde Indische voordracht overgeslagen."
Op den volgenden Koningsverjaadag was Generaal Verspijck ridder
der orde van den Nederlandschen Leeuw. In Maart 1873 legde Ge
neraal Kroesen het legercommando neder en toen hij in het vaderland
teruggekeerd was, kwamen hem de ongunstige berichten omtrent de
eerste Atjehsche expeditie ter ooren. Den 17 April werd de Generaal
Verspijck, na het sneuvelen van Generaal Kohiertot opperbevelheb
ber der le Atjehsche expeditie benoemd. Toen deze gestaakt moest
worden, werd hij met de organisatie der 2e belast en door den Gouver
neur-Generaal Loudon aangewezen om daarbij als opperbevelhebber op te
treden. In eene conferentie, die de Generaal Kroesen met den Minister
van Koloniën Fransen van de Putte had, moet de kwestie besproken
zijn van dat opperbevelhebberschap. Als zijn advies gaf toen die Gene
raal te kennen, dat de Generaal Van Sivieten (voor wien hij vroeger
anders zoo veel sympathie niet had gekoesterd; de officieren, die van
1869 1873 bij het departement van Oorlog hebben gewerkt, zagen er
de bewijzen van) boven den Generaal Verspijck te verkiezen was. Yan