72
lang in staat zijn. Hu was liet beYOOi'deeling van enkelen ten
koste yan yelen.
Dronkenschap. Ten gevolge yan de volstrekte onmogelijkheid om
jenever te bekomen, zag men zoo goed als nimmer een dronken
soldaatde soldaten waren ordelijk, gedisciplineerd en gaven slechts zel
den aanleiding tot bestraffing. Menig korpskommandant sprak mij over
het groote verschil tusschen het gedrag der soldaten te velde en in
het garnizoen; de onhandelbaarsten in het garnizoen waren vaak de
besten te velde, enkel en alleen omdat de drank daar niet zijn zoo
verderfelijken invloed kon uitoefenen. Er zijn zelfs voorbeelden
van soldaten, die verzochten te mogen achterblijven, daar zij wel
inzagen, in het garnizoen geen weerstand te kunnen bieden aan het
misbruik maken van jenever. Dit alles is wel eene vingerwijzing te
meer om de jenever zooveel mogelijk te trachten te verdringen door
goedkoope bier- en wijnsoortenlimonadenetc.
Baden. Yoor de reiniging van het lichaam was eene uitstekende
gelegenheid in de eerste bivakken door de onmiddelijke nabijheid der
zee en te Penajoeng in de snel vlietende Jtjeh-nviev. De soldaten
maakten daar dan ook druk gebruik vanwaarbij hun de van lands-
wege verstrekte witte zeep zeer te stade kwam. Toen de cholera
in den Kraton heerschtevoor dat deze sterkte in onze handen was
werd 't verbod uitgevaardigd, in de rivier te baden en het water er
van te drinken. Doch er werd niet de hand aan gehouden, en noch
soldaatnoch bannelingstoorde zich aan die order. Het ware
wenschelijk geweest, dat er met strengheid op gelet was geworden,
dat er alleen bovenstrooms gebaad werd. Ongeloofelijk zal het mo
gelijk geacht wordenen toch zag ik bijna dagelijks de soldaten en
bannelingen zich in de dichte nabijheid en benedenstrooms van een
zeer druk bezocht privaat, dat van de bannelingen, baden, terwijl
anderen dan bezig wareneen weinig daarbeneden de kookketels
en de draagbalies met drinkwater te vullen!
Drinkwater. De meesten onzer droegen zorg voor behoorlijk
drinkwater voor hun eigen troepdoch zoovelen zonder eigen officier