118
kerheid, dat deze vuurmond den houwitser in uitwerking aanmerke
lijk overtreft, doch het komt mij voor, dat men daarmede nog verre is
van de juistheid, welke men gerechtigd is van getrokken geschut te
verwachten. Dit kanon mag boven onzen berghouwitser staan, men
moet en kan naar miju gevoelen meer vorderen, en het is daarom,
dat ik de invoering van dien vuurmond vooralsnog niet zou wen-
schen aan te bevelen, maar stellig van meening ben, dat nog meer
dere pogingen in het werk gesteld moeten worden, opdat de in
voering van getrokken vuurmonden voor ons berggeschut gepaard
ga met alle de voordeelen, welke men in redelijkheid van juistheids-
geschut kan verwachten
De latere invoering er van droeg dan ook een tijdelijk karak- i
ter, hetgeen blijkt uit het voorkomende in het voorstel, in
het laatst van 1871 daartoe aan de regeering gedaan: „dat
dit kanon tijdelijk als getrokken berg vuurmond zal worden benut,
tot dat men door de latere keuze van den veldvuurmond ook
naar een doelmatiger bergkanon kan omzien", en moet geheel
beschouwd worden als onder den drang der omstandigheden
geschied, die, uithoofde van het groote belang van eenheid van
projectielen, een gelijk kaliber voor het veld- en berggeschut gebiedend
vorderden.
Het is dan ook wel waarschijnlijk, dat de tegenwoordige ingeno
menheid met het bergmaterieel meer een gevolg is van de tactische
eigenschappen van lichtheid en beweegbaarheid, die het gebruik van
Artillerie in de meest verschillende terreinen in Atjeli mogelijk maak
ten, dan wel van de ballistische eigenschappen van den vuurmond
zelf, die bij geen artillerist hoog aangeschreven kunnen staan.
Moest reeds in 1870 het bovenstaande oordeel over dien vuurmond
worden uitgesproken, dan behoeft niet verder te worden aangetoond
hoe die in 1880 zijn tijd ten achter is, en hoezeer ook de vervan
ging van dat kanon door een stalen achterlader reeds op zich zelf
een dringende eisch des tijds moet worden genoemd, ook zonder nog
rekening te houden met de noodzakelijkheid om de verbeteringen
in het veld- en berggeschut gelijken tred met elkander te doen hou
den met het oog op het bezigen van ééne soort projectielen, enz.
Daar zoowel voor den veld- als voor den bergvuurmond de grootst
