204
moet gezocht worden in eene nauwlettende zorg voor de levende strijd
krachten. _ln de aanvoering zocht men maar al te zeer den besten waar
borg voor overwinningen; welk oordeel niet alleen onjuist, maar ook
gevaarlijk is, omdat het gewoonlijk gepaard gaat met miskenning, ja
zelfs met verguizing van bekwame mannen. Men verliest daarbij uit
het oog, dat kundige en energieke aanvoerders in de eerste plaats bruik
bare troepen behoeven om te overwinnenwant al moge zulk een be
velhebber met ongeoefende troepen somtijds tegenspoeden voorkomen,
op den duur zal die troep, gebruik makende van ruwe kracht en brutaal
geweld, het onderspit delven voor een uitmuntend leger, aangevoerd door
een chef, die het vertrouwen geniet.
Al die onophoudelijke wijzigingen in reglementen en administratief be
heer, al die veranderingen in opleiding en verdere vorming van kader
en officierenal die verbeteringen in bewapening en uitrustinghoe nut
tig op zich zelve ook, hebben zeer weinig te beduiden, ja leveren vele
nadeelen opwanneer de geoefendheid en de discipline van een te eeniger
tijd samen te roepen leger onvoldoende blijft. In de ure des gevaars
zal men dan bemerkendat de geest der Nederlandsche natie goed is
dat mannen, met moed en kracht bezield, zich zullen vereenigengereed
om te vechtenmaar niet om een verdedigingsoorlog te
voeren, waarin de bekwaamheid van elk individu de goede uitvoering
waarborgt, vooral naarmate slechts een kleiner aantal personen gebruikt
kunnen wordenterwijl dan alleen door een hoogen graad van geoefend
heid en van discipline het moreel niet of minder gedrukt zal worden.
Doch voor goede oefening is geld en verzwaring van aan de bevolking-
op te leggen lasten noodig.
Zoo bijv. kan de verplichte persoonlijke dienst, welke bij de grondwet
niet is verbodenworden ingevoerdmaar welke minister van Oorlog zal,
zonder hierbij nog het uitgebrachte votum van 30 Juni 1873 in aanmer
king te nemenhet daarvoor gevorderde besluit kunnen erlangen en
durven contrasigneerenzonder overtuigd te zijn, dat de Kamers dit
zouden goedkeuren; want, en dit wordt door de militaire specialiteiten
in Nederland dikwerf over het hoofd gezien, de heerschappij van het
beginsel van zelfregeering is in de laatste 30 jaren in de zeden zoowel
van de dijnastie als van het volk geheel opgenomen.
Bovendien, de verplichte persoonlijke dienst schept op zich zelve geen
goed georganiseerd legermaar kannaar onze meeningslechts dienen
als middel om daartoe te geraken. Door haar kan en moet veel ten
gunste van verpleging en onderhoud veranderd wordenen wordt de
