257
verbeterd en verkort door de interpolatie-formules van Tchebyclieff,
welke men vinden kan in zijn „Mémoire sur les valeurs moyen
nes," 1866.
Zoolang men echter door eene vooraf gestelde wet van weerstand
uit de snelheids-bepalingen geraken moet tot de waarde van den we
derstand van de lucht tegen eenig lichaam, dat zich daarin beweegt,
zal men onmogelijk kunnen komen tot eene absoluut nauwkeurige be
paling van dien weerstand; want, door vergelijking van de theore
tische baan met die, welke in de practijk wordt waargenomen, zal
het steeds kunnen gebeuren, dat, door compensatie van fouten, de
practijk met de theorie overeenstemt, zonder dat juist de aangenomen
theoretische baan-vergelijking nauwkeurig de werkelijk beschreven
baan terug geeft. Slechts één middel bestaat er om theorie en
practijk te doen overeenstemmendaartoe zal namelijk de initiale snel
heid en de constanten in de weêrstandswet zonder hulp van theoretische
formules bepaald moeten worden, en voor elke soort van lichaam, dat
zich in de lucht beweegt, afzonderlijk.
3.
Zooals vermeld is, had Eider uit Robins' proeven afgeleid, dat de
wet van den luchtweêrstand kan uitgedrukt worden door de formule
av2 -j- bvl. Yoor de ontwikkeling der baanelementen in
reeksen heeft Euler hulptabellen samengesteld, welke uitvoerig be
rekend ziju geworden door den Pruisischen artillerieofficier Jcicobi;
deze zijn echter verloren geraakt. Eene daarop volgende bewerking
van den Graaf Von Gravenitzvoorkomende in zijne Abhandlung von der
Balin der Geschützkugeln," Rostock1764, moet in vele opzichten
gebrekkig zijn; deze laatste verhandeling is door Rieffelm het Fransch
vertaald onder den titel: „Mémoire sur la trajectoire des projectiles
de l'artillerie" (Paris, 1845). Euler is later van deze-weêrstandswet
afgestapt, voornamelijk, omdat zijne reeksen niet-convergent en voor
de practijk niet te gebruiken zijn.
Charles Huttondaartoe door zijne proeven geleid, heeft ook een twee-
ledigen vorm voor de weêrstandswet voorgesteld, doch slaagde niet om
de differentiaal-vergelijking voor de baan op te maken. Hij berekent
de baan even als Lombard in zijn „Traité du mouvement des projectiles,
17
