259
ballistische beschouwingen voor, waarop een aantal formules berusten,
die eveneens geschikt zijn tot het berekenen der verschillende baan-
elementen. Uitgaande van bekende aanvankelijke snelheid, bekenden
luchtweêrstands-coëfficient en waargenomen vluchttijd, geeft de schrij
ver de formules voor de verschillende elementen.
Het mag eenige bevreemding verwekkendat voor de veranderlijke
grootheid, waarvan alle berekeningen afhankelijk worden gemaakt,
de vluchttijd genomen is, zijnde juist het element dat in de practijk
zoo moeilijk met groote nauwkeurigheid waar te nemen is, althans
zoolang men zich bedient van de gewone hulpmiddelen, die bij het
vuren meestal beschikbaar zijn, zooals b. v. tertshorologiën. Zijne
door hem ontwikkelde formules berusten op de wet der derde machten
voor den luchtwederstanddaardoor zijn de eindsnelheden voor groote
afstanden, door de formules van Haupt berekend, in het algemeen
te klein.
Door den Nederlandschen Luitenant-Kolonel der Artillerie Simon zijn
de Hauptsche formules eveneens getoetst aan de practijk; hij geeft als
zijn gevoelen te kennen, dat, bij nauwkeurige kennis van den vluchttijd,
de formules van Haupt tot vertrouwbare uitkomsten leiden, doch de
eindresultaten op groote afstanden niet te vertrouwen zijn. Door
Simon is ook de weg aangewezen om door middel van de Hauptsclie
formules schootstafels samen te stellen. Hij heeft dit beschreven in
een werkje: „Losse aanteekeningen over eenige artillerieonderwerpen"
en neemt eveneens de wet der derde machten voor den luchttegenstand
aan. Omtrent de wijze van het samenstellen dier tabellen kan men
raadplegen E. Jouffref„L'établissement et l'usage des tables de
tir," het „Handboek voor officieren der Artillerie" van Seijffarclt en
Van Pescli, Van Prehn en anderen.
4.
Bij gebruikmaking van de nauwkeurigste benaderingsmethode en
van de wet, die volgens de laatste proeven het nauwkeurigst den
weerstand van de lucht tegen een projectiel uitdruktstuit men steeds
op belangrijke afwijkingen of deviatiën. Die deviatiën moeten worden
toegeschreven aan oorzaken, waarvan de gevolgen steeds het projec
tiel in zijne beweging vergezellen.
