260
Die oorzaken, waarvan de gevolgen op wiskundige wijze bepaald
zijn geworden, zijn hoofdzakelijk de volgende:
1°. De beweging van de luchtdeeltjes tengevolge van den wind;
2°. de rotatie-beweging, welke het projectiel heeft tegelijkertijd
met de translatie-beweging; en
3°. de invloed van de rotatie der aarde op de beweging van het
lichaam.
Met den invloed der beweging van den atmospheer tengevolge van
den wind heeft Borda zich het eerst bezig gehouden, in de onder
stelling, dat de richting van den wind gelegen is in het verticale
schietvlak. Persy in zijn „Cours de balistique, de l'Ecoie d'appli-
cation de l'artillerie et du génie a Mets,'" 1834, behandelt het
gevaldat de windrichting loodrecht staat oj> het verticale schietvlak
zijne methode is benaderend. Yan de hand van Dr. Dippe komt in
Grünerfs „Archiv," Band YI, eene verhandeling voor, waarbij hij
het vraagstuk van de ballistiek oplost, in de onderstelling, dat de
lucht zelve in beweging is, hetgeen overeenkomt met het nagaan
van den invloed van den wind op de baan. Jammer is het, dat hij
den weerstand evenredig stelt aan de eerste macht der snelheid.
Didion behandelt die kwestie in het algemeen geval, waaruit af te
leiden is, dat de deviatie van het projectiel evenredig is aan de
snelheid van den wind en omgekeerd evenredig aan die van het
projectiel. De tweede hoofdoorzaak van deviatie van het bolvormig
projectiel is de rotatiebeweging, welke het tegelijkertijd met de
translatiebeweging heeft. Reeds vóór Robins moet deze oorzaak van
deviatie vermeld zijn, ten minste Robins laat zich zoodanig uit in
zijne „New principles of gunnery." De oorzaken van die rotatie-
beweging, wanneer zij al niet opzettelijk is medegedeeld, zooals bij
getrokken kanonnen met inwendigen schroefgang, ligt hierin, dat de
diameter van den kogel kleiner is dan de diameter van de monding
van het geschut; de kogel rust dus op den ondersten rand van het
vuurwapen en laat door de bovenste spleetopening de gassen door,
die ontstaan door de verbranding van het buskruit; die gassen oefe
nen aanmerkelijke drukking uit op het projectiel; daar zij tegelijker
tijd het achterste gedeelte van den kogel vooruitdringen, ontstaat
er eene wrijving, aangrijpende in het punt van aanraking. Die
