267
zwaartepunt op eenig tijdstip door de gewone ballistische formules
gevonden zijn en brengt de twee bovengenoemde correctiën aanhij
brengt ook daarbij in rekening de werking van den in de dagelijksche
beweging der aarde deelenden dampkring. De drie vergelijkingendie
hij daardoor verkrijgt, geven de wijzigingen aan, die de berekende
coördinaten X, IJ en Z., ingevolge de dagelijksche beweging der
aardebehoeventen opzichte van een coördinatenstelseldat in de
ruimte onveranderlijk blijft.
Uit deze vergelijkingen worden de vergelijkingen van de relatieve
of schijnbare beweging afgeleid. De conclusiën, waartoe Hojel komt,
zijn in 't kort deze: de schootsverheden worden op het noordelijk half
rond verkleind, indien het azimuth van het richtvlak tusschen
0° en 180° is gelegen, terwijl ze voor het zuidelijk halfrond, onder
overigens gelijke omstandighedenvergroot worden, indien het azimuth
van het richtvlak tusschen 180° en 360° valt. De deviatiën uitliet
richtvlak zullen voor het noordelijk halfrond rechtsvoor het zuidelijk
halfrond links zijn en onder den aequator 0, terwijl de grootte der
deviatiën, volgens door hem berekende voorbeelden, aantoont, dat
het in rekening brengen van den invloed der dagelijksche beweging
van de aarde op het schot niet alleen van zuiver theoretischmaar
ook van practisch nut is.
5'
Bij al de vermelde analytische onderzoekingen is steeds voor het
te bewegen lichaam een spherisch projectiel aangenomenwel heeft
Poisson de differentiaal- vergelijking voor de beweging van een wil
lekeurig lichaam opgemaakt, doch dat onderzoek niet toegepast op
langwerpige projectielen. Sedert echter bij do Artillerie voornamelijk de
langwerpige projectielen in gebruik zijn gekomen, heeft de analyse
zich daarmede moeten bezighouden. Dit theoretisch vraagstuk is
door Didion in zijn „Traité de balistique" op synthetische wijze
onderzocht. In de Annales scientifiques de 1' Ecole normale supé-
Onder azimuth van het richtvlak wordt verstaan de hoek, gevormd door het
vlak van den meridiaancirkel van 't middelpunt der monding en den grooten cirkel, in
■\velks vlak de as des vuurmonds is gelegen.
