454
bij 't gebruik dier laatstbedoelde inrichtingen leed er onder. Dui
delijk en met feiten werd dit aangetoond in liet rapport eener com
missie van geneeskundigen, die in 1867 te Berlijn vergaderde. Toen
dan ook de Pruisische militaire Geneeskundige dienst in 1868 gere
organiseerd werd, kregen de daartoe behoorende geneeskundigen
militaire rangen en de bevoegdheid tot het opleggen van militaire
straffen aan het hun ondergeschikt militair personeel. En hoe men
er tegenwoordig in Duitschland op uit isde officieren van Gezond
heid in alle opzichten militair te maken, zagen wij uit een in 1878
door den Indischen officier van Gezondheid der 1» klasse Van der
Stok aan den Chef der Geneeskundige dienst ingediend verslag over
hetgeen hij te Dresden op militair geneeskundig gebied door de wel
willende hulp van D1' Both, chef der Geneeskundige dienst bij het
Duitsche legercorps, dat door het Saksische leger gevormd wordt,
gezien had. Doch zoo de militaire rang voor den geneeskundige bij
het leger onmisbaar is, zou dan de vroegere wijze van opleiding
onzer officieren van Gezondheid te Utrecht en te Amsterdam niet te
\erkiezen zijn boven de thans bestaande civiele opleiding aan de uni
versiteiten? Wij moeten die bewering bestrijden. Men heeft onzes
inziens aan die oude militaire opleiding te Utrechtwelke zoo vele
gebreken had, te veel waarde gehecht. De soortgelijke, die daarop
te Amsterdam gegeven werd beteekende minder. Indien men door
militaire opleiding eigenlijke militaire vorming heeft te verstaan, dan
mogen we geiust zeggen, dat onder het Utrechtsche en Amsterdam-
sche systeem van opleiding die vorming nooit vóór de benoeming tot
officier van Gezondheid heeft plaats gehad. Hoe kan het dan ook
anders? Onze voormalige militaire studenten te Utrecht en Amster
dam kregen geene vorming, zooals die te Breda en Willemsoord aan
cadetten en adelborsten ten deel vielen gelukkig ookwant anders
zoude men vóór 1865 nog minder officieren van Gezondheid hebben
gekregen dan tegenwoordig met hoogere eischen en betere bezoldiging.
77och te Utrechtnoch te Amsterdam kon trouwens die militaire
vorming naar eisch plaats hebben. Zij is voor doctoren alleen te
veikrijgen in de practijk, onder de leiding van oudere geneeskun
digen zooals Dr Bothde schrijver van het bekende werk over le-
gei verpleging, haar te Dresden opvatte. Zij moet voor den militairen
