485
Java est a même de fournir les matières premières de la poudreon
trouve du soufre dans la montagne de Wéléri et des bassins de sal-
pètre dans les grottes de Soetjenmais l'exploitation est bien coüteuse
et la qualité du soufre et du salpètre inférieure a celle de Bengale
et de Sicile." "Wat er dus gedaan moet worden om de exploitatie
van zwavel minder kostbaar en de qualiteit van salpeter, even als
ten tijde van Daendelsweder beter te maken dan die van sal
peter uit Bengalenzal de Eegeering wel weten.
Yoor de Genie is zeker aanschaffing in Indië bijna zonder uitzon
dering verkieslijk te achten boven bestelling uit Nederland of Euro
paop de thans gevolgde wijze. Dat wil daarom niet zeggen, dat
de benoodigdheden voor de Genie allen in Indië te krijgen zijn.
Maar wat niet in Indië zoo dagelijks of dadelijk te krijgen is, b. v.
op het gebied van machineriën, kan aan de in Indië aanwezige tech
nische agenten van groote machinefabriekanten in het buitenland be
steld worden. De bestellingen uit Europa door tusschenkomst van
het Ministerie van Koloniën worden dan veranderd in rechtstreeksche
bestellingen uit Europa. Hieraan zijn groote voordeelen verbonden:
a. besparing van arbeid in Indië door de grootere eenvoudigheid
der opgaven van het bestelde;
b. grootere zekerheid, dat men ontvangt hetgeen besteld of benoo-
digd is, omdat men de bestelling in overeenstemming kan brengen
met hetgeen men weet, dat uit de fabriek tegen een zoo billijk
Dezelfde energie, dat woekeren met de in Indië aanv 5zige, zelfs gebrekkige,
middelen vertoonde Daendels niet het minst op artilleristisch gebied. "Wij lezen in
het boven aangehaalde werk ook nog dit„Het gebrek aan wapenen is weggenomen.
De afgekeurde geweren in de geweerkamers hebben de noodige loopen opgeleverd, en,
in een kort tijdsbestek, zijn in den constructie-winkel te Sourabaijaalle de overige
deelen, tot een geweer behoorende, vervaardigd geworden, 's Maandelijks werden vier
honderd stuks geweersloten, deladen, de bajonetten en het koperwerk in afzonderlijke
winkels van het Atelier van constructie te Sourabaija vervaardigd, boven hetgeen tot
reparatie benoodigd was." De constructiewinkel werkte met meer dan 1200 arbeiders.
Kruitmolens vond men te Samarang en Batavia. Kruitmagazijnen, elk van eene ca
paciteit van meer dan 200,000 pond, te SoerabaijaSalatiga en Heester-Cornells.
„De kogelgieterij te Samarangwelke van weinig beteekenis was, is zeer uitgebreid,
en van alle noodige gebouwen voorzien, zoo dat er bomben, grenaten en aanbeelden
van 800 pond zwaar gegoten zijn." Ook van de inrichting van den constructiewinkel
te Soerabaija wordt in bovengenoemd werk eene beschrijving gegeven,
