598 ding waren van het Solosche hof, om daaruit af te leiden of het raadzaam ware geweest, onder die omstandigheden andermaal eene poging te doen om Dipo Negoro te bevredigen dan wel tot andere middelen onze toevlucht te nemen, om zoodoende een einde aan de onlusten te maken. Indien wij deze uit een onpartijdig oogpunt beschouwen, kunnen wij niet ontkennen, dat wij meestal, en ook hier weder, door onze ei gene handelingen aanleiding hebben gegeven tot de onlusten, welke zoo vaak op Java zijn uitgebroken. Wij hadden in de laatste tij den vele belangrijke districten aan de Yorsten ontnomen en ons wel eens verwonderd, dat zij in dien afstand zoo gereedelijk toestemden; doch het waren zelden de Yorsten geweest, die daarbij eenige ver liezen hebben geleden, maar altijd de Pangerans en Regenten, die daardoor zoodanig in hunne inkomsten werden besnoeid, dat zij ter nauwernood konden bestaan, nu zij bij hunne eigene behoeften ook nog de Europeesche hadden leeren kennende ontneming van Ka- doewaardoor in het bijzonder de Solosche onderdanen veel verloren hebben, heeft eene ontevredenheid veroorzaakt, welke lange jaren heeft voortgeduurd. In dien staat van algemeene ellende van den kleinen man en ach teruitgang der finantiën van de aanzienlijken was het niet te ver wonderen, dat deze, als nagenoeg niets meer kunnende verliezen, de eerste gelegenheid de beste aangrepen, eene kans te wagen om, zoo mogelijk, eenige verloren landschappen terug te bekomen, ten einde hun staat te verbeteren. Wij houden het er stellig voor, dat later bij het hof van Soerakarta de stille hoop werd gekoesterd, dat de oorlog niet spoedig beëindigd zoude zijn, en het Gouvernement verplicht zoude wezen, met Dipo Negoro eene overeenkomst tot af stand van landerijen te treffen, waardoor het Solosche hof alsdan zoodanige vermeende billijke eischen zoude doen gelden om eenige aan winst van land te bekomen. Het is ons Gouvernement gelukt, den Pangeran Dipo Negoro le vend in onze handen te krijgen; en men weet, dat het Solosche hof, ofschoon later quasi onzijdig, toch vroeger de handelingen van Dipo Negoro heeft aangemoedigd, en de Soesoehoenan zelf in het begin dei- onlusten zijne toezegging tot hulp tegen het Gouvernement heeft ge- 38

Tijdschriftenviewer Nederlands Militair Erfgoed

Indisch Militair Tijdschrift | 1880 | | pagina 600