65
volldng van Amsterdam volgens de tafels van Lobatto en 1,34
maal grooter dan die onder de Indische officieren, gehuwden en
ongehuwden te zamen genomen, vóór 1860;
3° dat de percentsgewijze sterfte bij David in het vijfjarig tijdvak
van en met 65- t/m 69-jarigen leeftijd klimt tot 11,822 °/0 onder
gehuwde officieren, en 15,372 °/0 onder gepensioneerde officieren,
tegenover 6,85 °/0 onder de massa der bevolking en 6,114 °/0 on
der de gehuwde mannen in het rijkhetgeen bevreemdend is, omdat
juist op hoogere jaren na het doorgestane acclimatatieproces de
sterftekansen in Nederland en Indië elkander moeten naderen
en er bovendien geene enkele reden bestaat om aan te nemen
dat de sterfte tusschen de 65 en 70 jaren 1,3 maal grooter zou
zijn onder de gepensioneerde officieren, waarvan 75 °/0 gehuwd,
dan onder de (actief dienende) gehuwde officieren van het Indische
leger.
Ga ik een en ander na, dan kom ik onwillekeurig tot de vraag of
Davidbij het toepassen van de wet der groote getallen, ook heeft
over het hoofd gezien, dat die wet niet doorgaat, wanneer die
groote getallen niets anders zijn dan het product, verkregen door
het vermenigvuldigen van zeer kleine getallen. Hoe dit ook zij
wenschelijk ware het, dat David de methode, bij het samenstellen
zijner stert'tetafels gevolgd, en de gegevens, waarover hij beschikte,
had medegedeeld. Ware dit geschied, dan zou zijn opgehelderd,
hoe het komt, dat de cijfers in de kolommen 2 zijner sterftetafels,
kleine verschillen daargelaten, in die voor gepensioneerde officieren
bijna allen veelvouden zijn van 124 of 123, en in die voor gehuwde
officieren van 137.
Mede zou dan verklaard zijn, waaraan het moet worden toege
schreven, dat op leeftijden boven de 55 jaar, wanneer de oorzaken
of gevolgen der pensioneering op 43-jarigen leeftijd wel weinig invloed
meer zullen uitoefenen, en de gepensioneerde dus zonder veel bezwaar,
wat betreft sterftekansen, kan worden gelijkgesteld met den rentenier,
tusschen de cijfers der beide sterftetafels verschillen worden opge
merkt, als die op de leeftijden, welke wij, ter verduidelijking van
ons betoog en voor het gemak van den lezer, in den op de volgende
pagina voorkomenden staat, hebben opgenomen:
5
