361
ze exerceert ook tot voorbereiding tot de practijk, en waarom dan niet
even goed, volkomen goed leeren exerceeren, dan minder goed? Waarom
zou ze bij dat exerceeren dan niet op liet oog hebben oen zoo goed mo
gelijk zich vormen tot den oorlog, c. q. ook tegen machtiger vijanden dan
onze lnlandsche vijanden gewoonlijk zijn?"
„Trouwens, hij die nadenkt, zal liet met mij eens zijn; er zou nog
veel, zeer veel, over dit onderworp kunnen gesproken worden, vooral over
de wonscholijkheid om met de gezamenlijke wapens op een geaccidenteerd,
ruim terrein te kunnen manoeuvreeren, zóó dat verschillende veronderstel
lingen practisch en leerzaam uit te voeren zijn; ook over hetnoodige,
om na gewone oefening in het schieten, minder systematisch, meer practisch,
de wapens te leeren gebruiken, maar ook daartoe behoort een ruim, zeer
ruim geaccidenteerd terrein, waar men vrij is en kan schieten op opgestelde
schijven in alle richtingen en op allo afstanden, zonder vrees, hier of daar
iemand door de ribben te schieten
„Maar dat alles kost veel geld en al wat wenschelijk is, is daarom
nog niet uitvoerbaar, zoolang geld eone hoofdrol moet spelen, en dat zal
wel altijd zijn."
„Ik ben hier uitvoeriger geweest dan mijn doel en dan noodig waswant,
ik herhaal het, mijne zienswijze is gewis die van bijna alle officieren, die er
over nadenken, dat is dus van het gcheele officierscorps, mag ik zeggen."
Ik acht het niet geheel ondienstig, en heb mitsdien de eer, die aanteeke-
ningen ter kennis te brengen van de H. H. infanteriecorpschefs in deze
afdeeling, met verzoek ze mede onder de aandacht te willen brengen van
hunne onderhebbende officieren, liefst bij gelegenheid eener te houden
wetenschappelijke bijeenkomst.
De Commandant der 1° militaire afdeeling op Java,
(W. g.) WlIITTON.
Aan de commandanten van het 9C, 10e, 11° en 12c bataljon
Infanterie, tot informatie.
Y. Circulaire.
Bijlage: Een. Batavia, 20 September, 1869.
Bij nota van mijn voorganger dd. 16 September 1865, 3091/20 werd
een voorschrift gegeven omtrent het formeeren van het carré uit de orde
van'bataille bij een bataljon van vijf division (a).
Bij mijne nota van 9 September 1867 zonder N° behandelde ik eene
regeling, nil en dan op te volgen, wanneer met een sterk incompleet
