53
overwegend kan zijn, vooral daar, waar de quaestie van gedragen Artille
rie ter sprake komt;" maar „acht het niet onmogelijk, dat onze tegen
woordige, werkelijk soliede houten bergaffuiten tegen de uitwerking van
het nieuwe berggeschut bestand zouden blijken te zijn en zij dus voor den
nieuwen vuurmond behouden zouden kunnen blijven.
Mocht deze hoop niet vervuld worden, zoo wenscbte ik het muildier
niet met affuit en raden te beladen, maar deze afzonderlijk op een last
dier te vervoeren, zooals bij de Zwitsersche Artillerie toch reeds geschiedt.
De last van het laatste muildier kan dan nog met kleinere voorraad-
stukken grooter gemaakt worden. De last van het muildier, dat het
affuit te dragen krijgt, wordt dan tot 112,5 KG. herleid, en bedraagt dus
nog minder dan die van de muildieren, op dit oogenhlik hij de 5e com
pagnie Artillerie te Salatiga in gebruik, die aan het tegenwoordige af
fuit met raden 139 KG. te dragen hebben.
Het tegenwoordige Zwitsersche bergmaterieel heeft zeer veel overeen
komst met het materieel, thans in Indië in beproeving. Tot laatste proef
werd in eerstgenoemd rijk in Augustus 1878 een marsch van 6 dagen
door de meest bergachtige kantons gemaakt. Dien proefmarsch nu heeft het
genoemde materieel op zeer voldoende wijze doorstaan.
Ik weet niet of er reeds beschikkingen zijn genomen voor een nieu
wen of gewijzigden draagbok voor het nieuwe geschut, maar zou in elk
geval eene kennisneming van het Zwitsersche draag- en trektuig en
de wijze van opladen, daarbij gevolgd, zeer wensehelijk achten. Ik ben
er niet in kunnen slagen, mij met de samenstelling van dit tuig bekend te
maken.
Allerlei soorten van draagtuigen: Fransche, Chineesche, enz. zag ik in
Indië', alleen Zwitsersche niet. Staat het kleine Zwitserland in vele za
ken op artilleristisch en algemeen krijgskundig gebied in de laatste
jaren niet vooraan
Ook kan het tegenwoordige proef-model trek- en draagtuig de
onverdeelde goedkeuring van hem, die er kennis mede maakt, niet weg
dragen; kennelijke gebreken kleven het aan; zoo was het aantal druk
kingen op den marsch van Salatiga naar Babakan en terug, in Augus
tus en September van het vorige jaar, zeer aanzienlijk.
Bij het Zwitsersche trek- en draagtuig worden kanon en affuit op
den draagbok onbewegelijk gehouden door hieraan bevestigde beweegbare
ijzeren armen, die met ringen aan de tappen van het kanon en daartoe aan
het affuit aangebrachte tappen verbonden worden. Deze wijze van ver
binding verkies ik verre boven de tegenwoordige met riemen. Slechte