141
In andere omstandigheden geplaatst, kan men den militairen aan
voerder ook meer zelfstandigheid geven. Wij bedoelen het vereenigen
van het militair en civiel gezag in den persoon van den militairen
bevelhebber bij gewone expeditiën. Die vereeniging heeft onschatbare
voordeelensplitsing van gezag daarentegen vele nadeelen. De Indische
geschiedenis kan hiervan talrijke bewijzen geven. Gesplitste verant
woordelijkheid werkt bovendien verlammend. Ben Indisch militair
aanvoerder, die te weinig politieke begaafdheden bezit om tevens
Gouvernements- commissaris te kunnen zijn, is voor zijne taak van
Indisch bevelhebber ongeschikt. Tactiek, strategie en politiek zijn
ook Indische drielingzusters. De aanwezigheid van een civielen
Gouvernements- commissaris bindt vaak de handen van den militairen
'bevelhebber. Soms voerde zij ons in gedachte terug naar de tijden
der Gedeputeerden te velde. Het is de taak van den Indischen Leger
commandant, er voor te wakendat het civiel bestuur na eene expeditie
niet te spoedig optredemaar dit eerst het geval zijwanneer het militair
en politiek doel van den oorlog of veldtocht bereikt is en de landstreek,
tot vrede en rust gebracht door de kracht der wapenen, op nieuw
of voor het eerst georganiseerd moet worden. Dit behoort tot de
taak van het civiel bestuur, dat dan eerst feitelijk optreedt en de
attributen verkrijgt, toegekend bij artikel 68 van het Kegeeringsre-
o-lement. Hen gelieve ons niet te rangschikken onder hendie er
op uit zijn, de militaire overheid ten allen tijde op den voorgrond
te stellen. Wij hebben dit reeds vroeger gezegd en herhalen het
hier. Wij voeren strijd voor 's lands belang en het behoud der
Nederlandsche bezittingen in Indié.
Wij gaan zelfs verder en beweren dat wanneer de ure des gevaars
daar is, meer dan één Generaal of militair aanvoerder, bij de
gedachte aan zijne groote verantwoordelijkheid, dezebij de moeilijke
taak der verdediging van Nederlandsch-lndiëniet ongaarne zoude
zien overdragen aan den staatsrechtelijkèn Opperbevelhebber, den
Gouverneur-Generaal. Maar wij gelooven tevens, dat meer dan één
Opperlandvoogd in dat geval wel zoo verstandig zal zijnden Leger
commandant de zorg voor de verdediging en alle oorlogsoperatiën
over te laten en er zich zelf niet mede te bemoeien, op de wijze
zoo als laatstelijk de Gouverneur-Generaal Van Lansberge met het
O
