158
bied van liet Indisch administratief recht. Aan de specialiteiten om
dit te onderzoeken voor het departement van Oorlog ten aanzien van
a. technisch militaire onderwerpenh. comptabiliteitc. materieel
beheer; d. personeele aangelegenheden; in verband met 1de belangen
van de dienst; 2. de instructie van den Legercommandant; 3. zijne
eigenaardige positie.
Moeilijk valt het, dit punt hier willende bespreken, zich alleen
te bepalen tot liet departement van Oorlog. Het vraagstuk der meer
dere decentralisatie eischt toch eene gelijktijdige hervorming van alle
departementen van algemeen bestuur en uitbreiding van de bevoegdheid
der Directeuren. De oplossing daarvan zoude zelfs hare gegevens
moeten zoeken binnen het gebied van het staatsrecht. "Wij willen
daarover niet in onvruchtbare beschouwingen treden. De geschriften
van den oud Minister van Koloniën De Waal leveren over dit on
derwerp leerrijke beschouwingen. Zijn gezag op dit punt valt moeilijk
te ontkennen. Iiij heeft recht als autoriteit erkend te worden boven
alle Ministers van Koloniën en Gouverneurs-Generaal, die, vóór het
bekleed en hunner hooge waardigheid, zijne Indische ambtenaarsloopbaan
niet hebben gehad; welk eene loopbaan, is bekend.
Sedert Baud de Indische centralisatie afkeurde, heeft Indië tele
graaflijnen en spoorwegen, betere en meer vervoermiddelen gekregen.
In weerwil daarvan is de afdoening van zaken door Regeering en
Opperbestuur nog veel te traag. Dat komt omdat er sedert de vijftien
jaren werkende organisatie van de departementen van algemeen be
stuur door de Regeering geene partij is getrokken van de onder
vinding, die zij opgedaan heeft om de vele aanrakingen van de
Directeuren met de Regeering te verminderen. Wat zij op dat gebied
gedaan heeft, geldt meer den vorm dan het wezen der zaak, enkele
gevallen uitgezonderd. Al hare pcgingen tot vermindering vau werk
waren geene of zeer zwakke pogingen tot vermeerdering van zelfstandig
heid. Dit is de hoofdzaaken zoo lang zij niet met de hoofdzaak begint,
zal het Indische regeeringstelsel een gebrekkig stelsel blijvendat geene
kracht kan geven en in tijd van oorlog wederom een geïmproviseerd
bestuur in het leven zal roepen! De Heer De Waal heeft de won-
deplek van dat stelsel aangewezen. Luisteren wij naar hem„Bene
zuivere verhouding van den G, G. tot de Directeuren brengt mijns