368
Ik ging af op het aantal aanwezige bataljons, batterijen, enz. Het
blijkt nu, dat ik voor geheel Atjeli 307 man te Yeel gerekend heb,
omdat ik de bezetting der posten buiten Groot Atjelikort te voren
ingekrompen, te hoog nam. O. vergeve mij die onnauwkeurigheid,
vooral ook, omdat wanneer ik gedaan had, wat hij laat doorsche
meren, dat ik gedaan heb, namelijk geniewerkers en dwangarbeiders
mede gerekend, iets dat eigenlijk had behooren te geschieden, want zij
vertegenwoordigen wel degelijk een deel der legermacht, de reke
ning geheel anders was geworden. Dan had ik gekregen:
Officieren en minderen10683
Dwangarbeiders 3022
Geniewerkers (Einde Maart 1879, zie de opgave in 't
„Koloniaal Verslag" van 1879, bladz. 11, waar tevens wordt
aangeteekend, dat zij dagelijks 1300 tot 1700 man voor de
ageerende colonnes en 350 man voor de posten hadden
af te staan)3725
Chineesche koelies (zie vroegere berekening)2000
samen19430
man. Laat O. tegenover die geduchte macht eens stellen de 5000
gezonde en zieke militairen en 2500 gezonde en zieke dwang
arbeiders, waarover V. S. na het nemen van den Kraton beschikte,
en deze, zoo hij verkiest, nog vermeerderen met de 1100 man, waar
van de helft Barisan, die den 29on Januari aankwamen, daarbij
overwegende, dat ons gebied in Atjeli in 1878 en 1879 eene zuiver
militaire kolonie was, waarin allen, ook Chineesche kleinhandelaren,
enz., ten voordeele kwamen van onze troepen, en laat hij daarna
eens met de hand op het hart volhouden, dat zijn geschrift aan
de eene zijde geene blijken draagt van onbillijke geringschatting
en aan de andere zijde van overdrijving der te overwinnen bezwaren.
Of zal hij nogmaals aanvoeren: ja, maar een gedeelte der macht,
in de laatste helft van 1878 in Atjeli aanwezig, was gelegerd in
den Kraton, een ander gedeelte, tusschen de 600 en 700 man, op
Sterkte 1 April 1879. Vroeger, v/m Augustus 1878 t/m Maart 1879, -waren
er gemiddeld 3426.
Volgens den schrijver van het opstel „De geniewerken te Aljelimoest
reeds in 1877 een personeel van 20000 koppen worden onder dak gebracht.