614
omstandigheden eene der gewichtigste van den Staat, omdat van
zijne bekwaamheid en zijne energie het behoud afhangt van het door
hem verdedigde gewest. Aan zulk een persoon kan men onbeperkte
macht geven, omdat men moet aannemen, dat hij zoo veel bezadigd
heid heeft om van die macht een doelmatig gebruik te maken.
Aan artikel 43 van het Regeeringsreglement kleeft eene andere
tout. Het maakt onderscheid tusschen militaire bevelhebbers op en
buiten Java. Is dat goed? Heen. Kunnen er zich geene omstan
digheden voordoen, dat aan alle militaire bevelhebbers de zelfde
bevoegdheid tot handelen behoort te worden gegeven? Waarom is
voor Jam en Madoera zoo pertinent voorgeschreven, dat aan den
Gouverneur-Generaal persoonlijk is opgedragen, de buitengewone
maatregelen tb nemenwaarvan bij dat artikel sprake is Kan zich b. v.
het geval niet voordoen, dat - zelfs op Java - alle gemeenschap
met den zetel van bestuur verbroken is? En zou men dan nog
verbieden kunnen, dat de militaire bevelhebbers op eigen gezag ham
delen? De nood - wat zeide Bluntschli? - kan hen tot handelen
dwingen. Geen Regeeringsreglement, geene Grondwet kan of mag
voorschrijvendat ook in dat geval alle bevelen voor de maatregel
len, in dat artikel bedoeld, van den Gouverneur-Generaal zullen
uitgaan. Van een goed militair bevelhebber mag men zeker ver
wachten, dat hij, ook bij gemis van voorschriften, in zoodanig geval
de kiachtigste maatregelen zal weten te nemen om zijne taak te
kunnen vervullen. Wordt dit door de Regeering erkend, dan zal
ook later hare goedkeuring van de door hem uitgevaardigde bevelen
met uitblijven. Maar is het geoorloofd, het daarop te laten aan
komen? Moeten de bevelhebbers niet reeds van te voren weten,
tot welke buitengewone maatregelen zij bevoegd zijn, zelfs in de
ernstigste gevallen, over te gaan? Ontbreken de voorschriften daar
toe,^ dan zullen de autoriteiten, zoo al niet weifelende, dan toch
gewis niet altijd en overal volgens do zelfde beginselen handelen.
Het decreet van 1811 spreekt van volksverzamelingenzonder toe
stemming .van het plaatselijk bestuur, en van inwendige opstanden.
Slaafsche navolging van Europeesche bepalingen voor Indische toe
standen zoude schaden. Volgens dat decreet heeft de bevoegde
autoriteit het recht om reeds bij volksverzamelingen den staat van
