619
het grootste gedeelte vertrouwbare gegevens bevat, althans kan be
vatten, maar ons omtrent eene niet onbeduidende oppervlakte van
Java en Madoera nog steeds veel in onzekerheid laat. Eerst over
eenige jaren mogen wij eene kaart verwachten, die volledig de resul
taten der militaire terreinopmetingen kan vermelden.
Intusschen zijn wij dankbaar voor het betere, dat ons in de nieuwe
etappekaart werd aangeboden, en in de eerste plaats voor de grootere
schaal die van 1 500000welke de onmogelijke der oude etappe-
kaartdie van 1 717000heeft vervangen.
Naarmate echter de schaal eener kaart grooter wordt, worden ook
de eiscken hooger, die men aan de kaart mag stellen. Wij zullen
thans onderzoeken of deze waarheid bij de samenstelling der hier
besproken kaart niet uit het oog is verloren. Bij dit onderzoek ma
ken wij hoofdzakelijk gebruik van gegevens, die ter beschikking van
het algemeen staande reeds uitgegeven residentiekaarten op de schaal
van 1 100000, den „Regeerings-almanak voor Nederlanasch-Indie',
die de verdeeling der gewesten en de absolute hoogte van vele punten,
enz. vermeldt, alsmede van de etappekaart van 1862.
Het spreekt van zelf, dat wij niet alles, wat de E. K. vermeldt,
kunnen nagaandaarvoor moet men ook over meer gegevens dan de
door ons genoemde kunnen beschikken. Wij zullen hier en daar
slechts een greep in de massa doen, daarbij de 23 gewesten af
zonderlijk of groepsgewijze behandelende.
I. Residentiën BantamBatavia en Preang er-regentschappen. Van
deze gewesten bestonden, voor zooverre wij weten, toen de E. K.
voltooid was, nog geene R. K. Wij kunnen derhalve niet veel
zeggen van hetgeen de E. K. ons van die residentiën te zien geeft.
In Bantam is Lebak als afdeelingshoofdplaats aangegeven, maar
wij weten niet anders dan dat de assistent-resident en de regent der
afdeeling Lebak beiden te Rangkas-betoeng wonen. In de afdeelingen
Kortheidshalve vervangen wij de telkens terugkeerende benamingen: residentio-
kaart door R. K., Regeerings-almanak door A., oude etappekaart (van liet jaar 1862)
door O. E. K., de etappekaart in quaestie door E. K. "Wanneer niet speciaal van de
qephotoqraplieerde residentiekaarten wordt gesproken, is met R. K. steeds bedoeld de
chromo-Uthographische residentiekaart.
Van de residentie Batavia is sedert eene gephotographeerde R. K. verschenen,
