ïOEnraomriM.
De militaire loopbaan van den Luitenant
Greneraal Jan Van Swieten, door een ge
pensioneerd officier van liet O. I. leger, op
gedragen aan liet Neclerlandsche volk. 'Bre
da, Broese Co. 1881. Prijs in Indiëf3.
Met eene onbeklemde borst riepen wij, aan het einde van „de militaire
loopbaan" gekomen: „Goddank, wij zijn er door, dat is eens, maar ook
niet weêr."
Gemakkelijk gezegd, maar hoe nu voldaan aan de'belofte om eene re
censie te geven op dat boekje? Het geeuwen stond ons nader dan het
lachen. Daarom namen wij ons voor, rustig te wachten, met de pen op
het papier te zetten, tot dat wij weder zoo goed mogelijk vrij zouden
zijn van den invloed van den gepensioneerden Indischen officier, met wiens
geschrijf wij kennis maakten.
Ruim twee maanden lang bleef het boekje weggeborgen; langer mocht
het niet duren.
En hoe was de indruk na de tweede lezing? Och, zonder smart kan
men het lezen van „Jan Van Swieten's militaire loopbaan" nalaten. En
de Generaal Van Sudeten, wien de beschrijving van zijne militaire loop
baan op den 28en Mei 1881, toen hij zijn 74- geboortedag vierde
werd aangeboden, zou hem dat boekje aangenaam gestemd hebben?
Zou zijn hart zich geneigd hebben naar den onbekenden vriend en zou
hij hem hebben willen ontmoeten om hem deelgenoot temaken van zijne erken
telijkheid? Dat achten wij eene onmogelijkheid voor een karakter als dat
van den Generaal Van Swieten.
De gave om tot het gemoed der menschen te spreken bezit de schrij
ver zeker met, hij laat ons koud en eindigt als eene nachtkaars. Eene
aan het hart ontlokte edele opwelling, kenbaar door welsprekendheid of
eene onwederstaanbare kracht om anderen mede te slepen, is in de 79
bladzijden van het boekje nergens te bespeuren; en van eene edelmoedige