122
sten. Ue Maarschalk Bugeaud zeideeens: „Le courage de nos soldats
n'aurait pas suffi peut-être pour la conquête de V Alg ér ie, sans la
possibilité de soustraire aux Arabes, nos blessés et nos malades".
Laten wij zoo veel mogelijk partij trekken van onze dwangarbeiders
dat onmisbaar element in den Trein van liet Indische leger, door hen
goed te behandelen! Laten wij bij de toekomstige regeling van ons
militair transportwezen vruchten plukken van de omtrent het dwang
arbeiderscorps in Atjeh van 1873 1880 opgedane ondervinding.
Laten wij die ondervinding niet verloren gaan, want de organisatie
van den Trein voor expedition en bij een oorlog met een buitenland-
schen vijand is eene der meest gewichtige zorgen, die op de schouders
van den Indischen Legercommandant drukt. Het wordt eindelijk
tijd, dat men den omvang en de beteekenis van die zorg beseft!
Indien men na de inwerkingtreding van het nieuwe dwangarbeids-
stelsel voor Indië (zoo wij hopen nog dit jaar bij het Departe
ment van Oorlog de handen ineenslaat voor eene ontwerp-regeling
van het militair transportwezen te land, dan hopen wij, dat men ook eens
de denkbeelden van den verdienstelijken Kapitein Kaufmann zal hop re li
en niet alleen heil verwacht van de wjsheid der Intendance, die en
gelukkig ook getoond heeft, geen transportwezen te kunnen regelen.
Onder de belangrijke quaestiën tijdens het legerbestuur van den
Generaal Kroesen, waartoe zijn ontwerp-stelsel van verdediging tegen
een buitenlandschen vijand voor Java aanleiding gaf, bekleedde ook
het parkwezen der batterijen eene voorname plaats. Yeel was reeds
vroeger daarover geschreven, maar tot eene definitieve regeling ter
zake was het nog niet kunnen komen. Feitelijk waren dan ook het
materieel en personeel voor de artillerieparken in 1870, bij het uit
breken van den Fransch-Duitschen oorlog, onvoldoende. Vele dei-
toen daarover gewisselde denkbeelden, gebaseerd op het stelsel van
defensie van den Generaal Kroesen, hebben thans geene waarde ineer.
De samenstelling van de parken bij de batterijen in oorlogstijd uit
Zie „Koloniaal verslag-" van 1879, pag. 62.
Hoe de toestand der bereden Artillerie was, kan men lezen in de brochure van
den len Luitenant Van der Kruktoen werkzaam op het hoofdbureau der Artillerie,
„De toestand van liet, Indische leger bij het uitbreken van den Fransch-Duitschen oor
log." BataviaVan Dorp. 1871.