138
1 pikolpaard viermaal zoo veel draagt als 1 koelie. Men moet onze
Indische pikolpaardjes gezien hebben, om dat te kunnen tegenspieken.
Hoogstens kan 1 pikolpaard twee koelievrachten dragen. IToe was
het in Atjeh gesteld met de 150 pikolpaarden onder Generaal Pel,
die volgens den Heer Niclou 600 koelies vertegenwoordigden?
De paarden en muildieren, die de Engelsehen bij de Abyssinische
expeditie gebruikten, konden niet meer dan 2|| koelievracht dragen
of 68 KG. Even onjuist is het, te beweren, dat pikolpaarden
overal groen voeder vinden. Toen de Generaal Van Swieten datbeweetde,
was er nog geene eerste Atjehsche expeditie geweest, waarbij geloei
aan gras eene der redenen is geweest voor het staken daarvan. Had
hij verder, in stede van tot grondslag zijner berekeningen te nemen,
hetgeen hij zag langs de rustige groote wegen op Javaoverwogen,
dat de paarden in een oorlog met een onderneinenden vijand moeten
worden gebruikt, dan zoude hij gedacht hebben aan den eisch van
geoefende en gedisciplineerde drijvers onzer convooien, om hen niet in de
nabijheid des vijands naar alle windstreken te zien verspreiden en verlo
ren gaan. Had hij de lengte van eene treincolonne van 400 pikolpaarden
b. v., marcheerende waar eeue batterij Bergartillerie, als de vuur-
monden gedragen worden, een pad vindt, eens nagegaan, dan zoude
hij ontwaard hebben, dat die lengte gelijk is aan ongeveer 1250 M.,
dus. ongeveer een kwart uur gaans, en zoude hij zich eene voorstelling
hebben kunnen make.n van de hoegrootheid van het detachement,
noodig om die colonne te beveiligen, vooral wanneer hij had ovei-
wogen, dat eene paniek onder de koelies deze alleen de vrachten
ter plaatse doet nederwerpen en die vrachten de vijand verdreven
zijnde meestentijds weder bijeengezocht kunnen worden, maar eene
paniek onder de pikolpaarden en lastdieren èn vivres èn andere
beuoodigdheden doet verloren gaan. De pakpaarden der Artillerie
hebben elk één geleider. Waarom zouden de pikolpaarden met
minder geleiders kunnen volstaan? Had hij wat meer nagedacht,
dan zoude hij begrepen hebben, dat ook een pikolpaard kiesch is op
„Naar aanleiding van eene bijdrage tot de kennis der geschiedenis van de tweede
Atjehsche expeditie", Indisch Militair Tijdschrift, jaargang 1881.
Zie: „De verpleging der expeditionaire troepen in Atjehdoor N. („Bataviasch
Handelsblad" van 1876, No's 194 en 195). Zie ook maileditie der „Nieuwe Rotterdamsche
courant" van 213 Juni 1876.
