161 -
wat mildheid betrachten voor hen, die verre van hun vaderland hun
leven en hunne gezondheid wagen voor de veiligheid van allen en
het behoud van deze gewesten!
De belastingen zijn te drukkendde cantines zullen zich zeiven
op den duur niet kunnen bedruipen en willen zij aan het beoogde
doel beantwoorden, dan moet er niet alleen sprake zijn van eene
balans, die met quitterekening sluit, maar er behoort telken jare een
voordeelig saldo over te blijven. Immers de eigendommen, het
meubilair, de boekerijen, enz. nemen niet in waarde toezij zullen
na verloop van korter of langer duur aanzienlijke sommen voor
reparation of vernieuwing vereischen?
Wanneer eene hoofddirectie der cantines bestond, vermeenen som
migen, dat de plaatselijk-militaire commandanten geen prikkel zouden
hebben om de cantines in hunne garnizoenen te doen bloeien.
Wij gelooven, dat de plaatselijk-militaire commandanten veel kunnen
bijdragen om de gezelligheid in de cantines te bevorderen, maar tot
den bloei dier inrichtingen kunnen zij niet bijzonder bijdragen. Waar
om bloeien sommige cafés en andere niet? Omdat soms ligging,
bediening, gehalte van dranken, prijzen, inrichting van localen, keuze
van lectuur, enz., enz., verschillen en' concurrentie ten deze bestaat.
De cantines zijn allen op den zelfden leest geschoeid; alleen bestaat
er prijsverschil en daarom ook concurrentie met stille kroegen.
In groote garnizoenen hebben de catines een grooter debiet dan in
kleine garnizoenen en daarvan hangt het grootendeels af of er al dan
niet een voordeelig saldo verkregen wordt.
Men vergete ook niet, dat de plaatselijk-militaire commandanten
onder controle der gewestelijk-militaire commandanten staan en dat
zij door dezen, bij veronachtzaming der cantinebelangen, ter verant
woording geroepen kunnen worden.
Velen zullen het gewaagd achten, tot de oprichting eener hoofd-
cantine of tot centralisatie der cantines over te gaan. Wij twijfelen
niet of deze regeling zal vruchten dragen.
Wanneer in 't buitenland dranken, kortom alle benoodigdheden,
aangeschaft en per zeilschip hierheen gevoerd worden, dan zullen de
inkoopprijzen ongetwijfeld verrassend minder worden dan de inkoop
prijzen in Indië. Men stelle zich, zonder tusschenkomst van een
11
