342
in de plichten van den militairen bevelhebber van hoogen rang jegens bet
leger, de maatschappij en de landsregeering. Bij dit leger en de Indische
samenleving gezien, wist bij tegenover den Gouverneur-Generaal en den
Minister van Koloniën ten allen tijde, in het belang van 's Konings
troepenmacht in deze gewesten, met klem en tact den eerbied te hand
haven, dien deze booge staatsdienaren wederkeerig en ten allen tijde
moeten toonen te bezitten voor hem, op wiens schouders de moeilijke taak
rust, bet schoonste gedeelte van Nederland''s kroonjuweel in tijd van nood
voor den Koninklijken Opperbestuurder van Insulinde te behouden. Mis
schien viel het hem, in aanzien bij het doorluchtig stamhuis van Oranje-
Nassau, schoonzoon van den Generaal Baron Merkus de Koekbroeder
van een vorigen Legercommandant en zwager van Baron De Koek, gedurende
lange jaren Directeur van het kabinet des Konings, gemakkelijker dan
menig ander voor en na hem, zonder die machtige en invloedrijke relatiën,
te hebben wat hij wilde en zich door hen, die haar noodig hadden te doen
ontzien; daartegenover staat het feit, dat ook hij met zijne openlijke en
niet openlijke vijanden had te rekenen, waaronder men officieren van veel
verdienste telde, die hem, niet altijd ten onrechte, zijne buitengewoon
gelukkig verworven rangen en voordeelen misgunden. Met dat al zal ieder,
die 's Generaals beeld op doek of papier moge aanschouwen, moeten
erkennen, dat hij ongetwijfeld tot eene der meest sympathetische figuren
van het oude Indische leger heeft behoord. Een Generaal met dat uiterlijk,
die houding, dien blik en dien oogopslag als de zijne in de volle kracht
des levens waren, moest dien betooverenden invloed uitoefenen, dien ieder
zijner omgeving bewust of onbewust ondervond. Wie daarin het geheim
zoekt van de onderscheiding, waarmede De Stuers steeds door dit leger,
ook na zijne pensioneering, werd behandeld, is onbillijk. Dat geheim zetelde
in de ongeveinsde belangstelling, die de Generaal steeds dit weten wij
tot kort voor zijn dood getoond heeft, voor de quaestiën van den dag
in dit leger te bezitten.
Die belangstelling zij een voorbeeld voor anderen! Zij strekt der nage
dachtenis van den man, wiens militaire loopbaan in korte trekken geschetst
werd, tot eer
