354
len, do -waarschijnlijke dader is, behoeft geen omslachtig voorloopig
onderzoek te doen instellenwanneer hij een relaas geeft van zijn
persoonlijk onderzoek, dat als toelichting der klacht kan worden
aangemerkt, dan is èn naar de letter, èn naar den geest der A. O.
14° 21 van 1866 gehandeld.
"Wat zien wij echter gebeuren?
Nadat de corps- of detachementscommandant kennis bekomt van
een misdrijf, door eon of meer zijner onderhoorigen gepleegd, wordt
de zaak op het rapport summier onderzocht. Zoodra dien chef uit
dat onderzoek blijkt, dat de zaak niet disciplinair mag worden afge
handeld, worden twee officieren in commissie benoemd om een corps-
onderzoek in te stellen. Dit onderzoek, dat aanvankelijk door kort
heid uitmuntte en het bestaan van eene misdaad aantoonde, zoo ook
do verdenking van een militair als vermoedelijke misdadiger wettigde,
is langzamerhand, ofschoon in vorm der schriftuur anders, in het
wezen der zaak in een uitgebreid gerechtelijk onderzoek ontaard, waar
bij tot in de kleinste bijzonderheden wordt afgedaald om niet alleen
liet bestaan der misdaad, maar ook het bewijs te leveren van de
schuld eens beklaagden.
Niet altijd loopen dergelijke voorloopige of corpsonderzoeken in
weinige uren of dagen af; de uitgebreidheid dezer werkzaamheden
eisclit wel eens weken arbeid en in dien tijd blijft een verdachte in
praeventief arrest.
Wat beoogd werd bij het K. B. van 16 November 1818, wordt
dus door de toepassing der A. O. N° 21 van 1866 niet bereikt.
Daargelaten, dat deze A. O. eene spoedige behandeling in den weg
staat, heeft zij nog belangrijker nadeelen.
De stukken van het voorloopig onderzoek hebben in rechten geene
waarde. Hoe menigmaal hebben wij niet ondervonden, dat een mili
tair in het voorloopig onderzoek iets erkende, hetgeen hij eenvoudig
ontkende, toen hij onder eede gehoord werd door officieren-commis
sarissen, belast met het gerechtelijk onderzoek der zelfde zaak! Wij
woonden het geval meermalen bij, dat de verklaringen, in het voor
loopig onderzoek geverbaliseerd, eenvoudig geloochend werdenVer
liezen de voorloopige onderzoeken daardoor niet het nut, dat zoo veel
arbeid verdiende te hebben? Op die stukken als basis werd een
