26
maar wat meer is, liet schoolsche karakter, dat die beproeving ken
merkte, gaf, volgens onze meening, volstrekt geene waarborgen, dat
zij, die haar met eere konden doorstaan, zelfs goede militaire aan
voerders waren. Denken wij nog eens aan de in het eerste gedeelte
van dit opstel geciteerde woorden van den Generaal Duhesme en moeten
wij dan niet bekennen, dat sommigen, die bij die beproeving gewogen,
maar te licht bevonden werden, toch met beleid een bataljon in het vuur
en uit het vuur zouden kunnen brengen, dat zij althans in dat beleid
niet achter stonden bij velen, die veel hoogere rangen bekleedden?
Het wetenschappelijk onderzoek had geleid moeten worden, zoo
als men dat gewoon is voor mannen van veertig jaren te doen. Het
elementaire gedeelte van de vroeger op de schoolbanken geleerde
vakken behoorde zeker om die reden niet meer behandeld te worden
en dat is vaak gedaanWij hebben eenmaal gezegd, dat wij enkele
van de examenvragen, die ons medegedeeld zijn, niet willen opsommen
maar het niet voldoende beantwoorden van die vragen door de ka
piteins pleit o. i. niets meer tegen de geschiktheid van hen voor den
majoorsrang dan voor de opvatting van het systeem van vragen van
hem, die met dat onderzoek werd belast. Waarom niet het stelsel
van onderzoek gevolgd, dat bij de vroegere Stafschool bestond Men
weet wat wij bedoelen. Zóó onderzoekt men de kennis van mannen,
die reeds in de school des levens gerijpt zijn, maar men gaat daarbij
niet te werk als tegenover cadetten of „cursianen". Iemand, die in
het publiek als schrijver optreedt, maakt voor zijne verhandeling
gebruik van alle gegevens, die hij voor het te behandelen onderwerp
machtig kan worden; en het bevoegde publiek, dat zijne verhande
ling leest, kan zeer goed nagaan of hij het onderwerp al dan niet
meester is, al heeft hij daarvoor ook alle mogelijke boeken moeten
raadplegen. Zóó handelt men, indien men de schooljaren achter den
rug heeft, en nu zal men wel niet durven beweren, dat dit stelsel
van beoordeeling van iemands kennis niet het ware is, wanneer de
school reeds verlaten is, of dat men dat stelsel bezwaarlijk op die
kapiteins kon toepassen, omdat het examenstelsel, dat overal op
wantrouwen van de zijde der examinatoren gebaseerd is en h.er
toegepast werd, niet genoeg waarborgen zoude opleveren voor de
zekerheid, dat de door de kapiteins' in te dienen verhandelingen over