579
onder leed, dan is 't volstrekt geen wonder, dat men ter 1Borneo's
Westkust met de pikol-paarden geen overschoone resultaten verkreeg',
en hun draagvermogen slechts kon gelijkgesteld worden met dat
van één koelie. Eén koelie", dat klinkt al heel min. Zeker, wan
neer er sprake is van Maleische koeliesdieblijkens het voorkomende
op bladz. 33 van Montradovan Van Heesom den anderen dag
niet meer dan hoogstens 35 Amsterdamsche ponden mochten dragen;
of van Daijaksche koeliesdie, al waren zij ook wat krachtiger, in
hunne, aan een om het voorhoofd gaanden band bevestigde, mandjes
niet veel meer droegen.
Maar er is sprake van Chineesche koelies, die, zooals op bladz.
48 van Montradogezegd wordt, met gemak 50 kilo vijf a zes
uur ver dragen; die zich, blijkens hetgeen men leest op bladz. 152
van dat boek, al droegen zij, geprest tegen 60 cents daags, slechts
45 ponden, vrijwillig aanboden, om tegen f 4 koper, mits zonder
militair geleide, vrachten van 120 A.P. te Sinkawang te halen en
naar Montrado te brengen, en van welken ik in een voor mij liggen-
den brief lees
„Te Singkawang voerde ik alle provisiën en dranken, die van Java
„voor den kommandant van Bencajang aankwamen, met Chineesche
„koelies op. Hoeveel ze precies droegen weet ik niet, maar herin-
„ner ik mij, dat eén koelie een kist wijn, de flesscken uitgepakt,
„dus 48 flesschen, droeg in mandjes, 24 flesschen vóór en 24 flesscken
„in de achterste mand. Die vracht kunt ge als maatstaf aanne-
„men. Ik meen, dat een tiental jaren geleden iedere Chineesche koelie
„moest dragen 80 katties 48,99 kilo, b. v. b. bij het opvoeren
„van militaire goederen."
48 flesschen wijn wegen, zonder kist, 73,168 kilo 148 A.P.,
met kist minstens 91 kilo ruim 184 A.P.; met welke laatste
vtacht 4 Inlandsche koelies zwaar belast zijn. Men zou zeggen,
dat het dragen van het eerste gewicht, 148 A.P., over een afstand
van 57 palen, voor één man onmogelijk moest zijn, en toch komt
de mededeeling overeen met mijne ondervinding. Zij wordt trouwens
bevestigd door hetgeen Van Bees, op bladz. 286 van Montrado
mededeelt omtrent een lepralijder, nog gezet en gespierd, en in'staat,
om 60 a 80 kilo (122 a 162 A.P.) gedurende een paar uur te dragen.
