46
zoodat na verloop van 4 jaren de sterfte buiten rekening gelaten
de paarden betaald en het eigendom van het Gouvernement ge
worden zijn. Deze berekening was te meer verleidelijk, omdat tevens
voorgesteld werd, ook eenige merriën naar de Wester afdeeling van
Borneo te zenden, opdat men zich daar te gelijker tijd zoude kunnen
toeleggen op het fokken van veulens, waardoor indien deze fokkerij
gelukte suppletie van pikolpaarden van Java onnoodig zoude wor
den. De Luitenant-Kolonel der Infanterie Nauta betoogde, dat de
Chineesche bevolking in dat gewest geheel ongeschikt was tot pikelen.
Werd zij er toe gedwongen en hiertoe zou men noodwendig moeten
overgaan, wanneer de 60 aangevraagde pikolpaarden niet gezonden
werden dan was het te voorzien, dat de toch al zoo geringe bevol
king van Singkawang, Montrado en Bengkaijang geheel verloopen
zoude, ten einde zich aan koeliediensten te onttrekken. Hoewel de
Luitenant-Kolonel Nauta door zijne bewering getoond heeft, de Chi
neesche bevolking weinig te kennen, omdat de Chinees een uitmuntende
koelie is, mits men hem vrij laat, te pikelen, zoo als hij dat het
gemakkelijkst vindt, gaven al die beschouwingen het Gouverne
ment niettemin aanleiding om, in weerwil van de vroeger verkregen
slechte resultaten, op nieuw over te gaan tot eene uitbesteding voor
de levering en den overvoer van 60 pikolpaarden naar de Westeraf-
deeling van Borneo. De eerste uitbesteding, in 1859 te Samarang
gehouden, leverde geen resultaat; de eenige inschrijver bedong 175
per paardEene nieuwe uitbesteding werd te Batavia gehouden,
waarna de levering ad f 159 per paard gegund werd. Yóór de
uitzending dier 60 paarden telde men ter Westerafdeeling van Borneo
op 1 Januari 1859 een cijfer van 49 paarden en veulens, terwijl op
ultimo December nog aanwezig waren 40 paarden en 24 veulens, die
gedurende dat jaar de diensten verricht hebben van 689 koelies,
zoodat aannemende dat elk paard evenveel draagt als een koelie
daardoor aan koelieloon f 2047,60 bespaard is. Het mag hier niet
onopgemerkt blijven, dat bij deze berekening het draagvermogen van
1 paard gelijk gesteld wordt aan dat van 1 koelie, terwijl zoo als
Ieder volk in den lndischen archipelt pikelt op zijne wijze. De kennis van de
verschillende manieren van pikelen is voor onze Intendance onmisbaar.
