656
gewacht te worden. Men heeft reeds meer dan eene halve eeuw en dus
veel te lang gewacht. Het is onbetwistbaar ik zeg het de vorige
sprekers na dat de meest essentiele waarborgen, die de burgerlijke
strafregtspleging geeft, ontbreken voor den militair, vooral bij de krijgsraden.
Hu is het verre van mij -en ik verzoek de Ministers van Oorlog en van
Marine mijne verzekering daaromtrent wel te willen aannemen het is
verre van mij te beweren, dat de regtspraak der krijgsraden onregtvaardig
zou zijn. Maar die van een Turkscken Kadi, die zonder vorm van proces
vonnist, kan ook volkomen billijk en regtvaardig zijn. Moeten daarom
de meest essentiele waarborgen eener strafregtspleging voor den militair
ontbreken. Er is reeds door den vorigen spreker gewezen op hetgeen
hier ontbreekt: publiek en oraal debat, mondelinge verdediging, opdragt
der regtspraak aan regters, die kennis bezitten om de wetten toe te passen.
En dan noem ik nog slechts eenige levensbeginselen der burgerlijke
strafregtspleging. Isooit is er aan getwijfeld, dat die regtspleging zonder
zulke waarborgen onmogelijk is. Is dan de militair een ander mensch
dan de burger? Ik weet geen afdoende reden, waarom de militair niet
aanspraak zou hebben op dezelfde waarborgen als de burger. En niet
alleen de militair, ook de maatschappij lijdt onder dergelijke vicieuse
wetgeving, onder dat gemis van de meest essentiele waarborgen. Daarbij
komt nog, dat men eenvoudig, als had dit niets te beteekenen, dertig
jaren lang art. 162 der Grondwet'tot eene doode letter heeft gemaakt.
Die bepaling draagt aan den Iloogen Raad het toezigt op de regt
spraak van alle regterlijke collegiën, en er is nooit aan getwijfeld dat
daartoe ook die van den militairen regter behoort.
Ik zeide dat de regtspraak is toevertrouwd aan regters, die geen voldoen
de kennis bezitten van de wetten, die zij moeten toepassen. Daarmede
wil ik geenszins te kennen geven, dat in eene nieuwe militaire strafregts
pleging het militaire element zou moeten worden uitgesloten. Ik wil
dit zoo weinig, dat ik van de meening ben van degenen, die de beregting
der commune delicten willen hebben overgebragt bij den burgerlijken
regter. Ik acht die overbrenging minder wenschelijk niet alleen, omdat
de grens tusschen commune en zuiver militaire delicten niet altijd gemak
kelijk te vinden zal zijn, maar ook omdat ik erken, dat ook bij de be
regting van commune delicten het militair belang moet worden geëerbiedigd
door in het collegie, dat oordeelt, ook een militair element op te nemen.
Mijn desideratum ware ik weet wel dat het lang zal duren alvorens,
die wensch wordt'bevredigd opheffing van de krijgsraden, van de auditiën,
van het Hoog-Militair-Geregtshof. en beregting van alle door militairen
