717
afstanden gebruik weet te maken. Dat dit ideaal moeielijk te bereiken
is, stem ik toe, maar, men kan trachten, liet hoe langer zoo meer te
naderen. Gaat men evenwel een maximum stellen 'en neemt men voor
dit maximum den betrekkelijk korten afstand van 600 pas, dan kan
men er zeker van zijn, dat er vroeg of laat stilstand in de oefening-
komt. En stilstand is achteruitgang. Excelsior, moet onze leuze zijn.
Schrijver vindt het onpractisch, telkens op Duitsche toestanden te
wijzen. Nog meer onpractisch is het evenwel, om regels, die, na
langdurige studie, door Europ. tactici samengesteld zijn, geheel te
negeeren. De methode, waarnaar men een goed geörganiseerden en goed
bewapenden vijand verslaat, heeft dubbel kans van slagen tegenover
eene wanordelijke, slecht georganiseerde bende, die bovendien dikwijls
niet bedacht is op de ontzettende uitwerking van ons aehterlaadgeweer
Deze uitwerking moeten wij hem doen gevoelen, ten einde zijn moreel
te schokken; en dit voornamelijk op groote afstanden, omdat hij er
dan niets tegenover kan stellen.
Dat bij het toepassen der Europ. tactiek terrein en omstandigheden
in aanmerking- genomen moeten worden, is natuurlijk; maar moet
dit niet overal?
Voorzeker is de oorlog de beste school voor een officier en de
ondervinding de beste leermeesteres. Men kan echter geen oorlog
voeren enkel en alleen, om de officieren te oefenen; en dat men zich
ook kan bekwamen, zonder ooit te velde geweest te zijn, bewijzen
talrijke voorbeelden uit de Europeesclie krijgsgeschiedenis.
Natuurlijk zou het beter zijn, wanneer wij eene goede Tactiek
hadden, toegepast op Indische toestanden. Zulk een boek bestaat
evenwel helaasniet. En dan is het in alle gevallen beterde Eu
ropeesclie tactiek te bestudeeren, dan alles op eigen oordeel te laten
aankomen. Bovendien bestaat het gevaar voor onze kolonie niet
in een oorlog met een Inlandschen vijaud. Zulk een oorlog zal al
tijd in ons voordeel eiudigen. Op den duur kan geen Inlandsche
Staat het tegen de overmacht onzer wapenen volhouden. Jaren lang
kan het duren, doch eindelijk zal.hij zich moeten onderwerpen. Het
is dus enkel eene geldquaestie.
Eene Europeesclie troepenmacht daarentegen, kan ons in korten
tijd geheel bedwingen. Hetzij ons Leger geslagen wordt, hetzij het