55
Juist: niet overal. Uit de becijfering, dat 1 pikolpaard evenveel draagt
als 4 koelies (hetgeen wij echter ten zeerste betwijfelen) volgt treinver-
mindering tot op 4 en besparing van kosten ad f 120000 's jaars,
aannemende, dat men 400 paarden in stede van 1600 koelies voor
eene op Java marschvaardig te houden expeditionaire colonne in tijd
van vrede onderhoudt. Yier koelies ontvangen in zes maanden tijds,
behalve aan kleeding en voeding, f 360 aan loon. Een koelie kan
twee paarden geleiden, verzorgen en oppassen. Daarvoor wordt 90
vereischt. Tot aanschaffing van een paard heeft men derhalve nog
f 270. Die som is echter na den aankoop van het paard niet weg,
hetgeen wel het geval is met de loonen, die aan de koelies zijn
uitbetaald. Het pakpaard is een blijvend kapitaal, dat het moge
in waarde al iets verminderen toch na den afloop der expeditie
altijd nog iets waard is. Het paard vindt bijna overal gratis groen
voeder; daarenboven kostte het aan padi (toen) 0,10 per dag. De
3-L koelies moeten daarentegen f 1 per dag voor voedinggelden heb
ben; 4 koelie is, ter oppassing van het paard buiten rekening gelaten.
Dit geeft gedurende zes maanden aan voedingkosten eene bespaiing
van 162 voor twee lichamen, die het zelfde draagvermogen hebben.
Hieruit volgt, dat de oprichting en het onderhoud, zoo wel in vr edes
als in oorlogstijd, van 400 paarden niet alleen gelijk is aan dat van
een corps pioniers van 1600 man, maar daarenboven nog eene be
sparing aan voedinggelden van f 120000 per jaar geeft. Mocht men
zegt de Generaal hiertoe eenmaal overgaan, dan wordt gewezen
op de paarden, die bij de bereden wapens afgekeurd en voor weinig
geld verkocht worden, maar voor dit doel toch nog zeer goed te
gebruiken zouden zijn. Dat koeliecorpsen over zee gemakkelijker
te vervoeren zijn dan pikolpaarden, is, zoo wordt beweerd, in de
meeste gevallen niet waarten minste het bezwaar van het vervoer
van pikolpaarden is niet zoo groot als men wel denkt; want voor
400 pakpaarden, wordt gezegd, heeft men 4 a 5 schepen noodig,
welk getal ook wel zal vereischt worden om 1600 koelies te vervoeren.
De bewering, dat pakpaarden als transportmiddel meer ruimte gedu
rende den marsch innemen, gaat, volgens den Generaal, evenmin op,
daar een paard met zijn geleider slechts 3 M. lengte noodig heeft,
d. i. evenveel als 1 koelie met zijn pikolan. De trein is derhalve
