- 780
1 stel Bvoko's, bepakt wegende van 49—99,5 kilogram;
1 draagbare smidse, wegende 86 kilogram, waarbij tevens nog komen
2 zakken steenkolen, elk wegende 12,5 kilogram, dus totaal gewicht 111
kilogram.
Het moge Y. hieruit blijken, dat wanneer hij zegt dat de draagpaarden
bij de Artillerie hoogstens 90 kilogram dragen, hij zich deerlijk vergist,
daar het totaal gewicht, dat zij dragen, uiteenloopt van 69121 kilogram.
Door de pikolpaarden in Midden-Java wordt wel twee pikols of onge
veer 125 kilogram gedragen, maar dat zulks gewoonlijk het geval is, is
even onjuist. Bij alle gewone transporten loopen de gewichten der ge
dragen lasten uiteen van één tot twee pikol, al naar gelang van de krach
ten der paarden. Door elkander echter bedraagt het gemiddelde gewicht
der bepakkingen li pikol, of ongeveer 94 kilogram. Dit gewicht wordt
dan ook in den handel vrij algemeen als maatstaf gebezigd.
En hoe wordt dit gewicht gedragen Y. moet zich dienaangaande geen
groote denkbeelden vormen, maar observeere, zoo de gelegenheid zich
daartoe eens aanbiedt, een rustende menigte Inlandsche draagpaarden, in
hunne gewone nachtverblijven op de rustplaatsen. Wanneer hij dan niet
met innig medelijden voor deze afgebeulde vrachtdieren wordt bezield, moet
hij geen hart hebben. De dierenbeschermvereenigingen zouden hier een
rijk veld ter bearbeiding vinden. De zoogenaamde draagtuigen, in den
regel slechts bestaande uit een soort van massief houten bok, waaronder
wat stukken van oude zakken worden gelegd, zijn ternauwernood voldoen
de, om de verschrikkelijke geheel open of half genezen wonden te bedek
ken, die zich op de ruggen dier ongelukkige dieren bijna zonder uitzon
dering bevinden.
Het is niet de quaestie, de draagpaarden ieder een maximum gewicht
te doen dragen, maar wel, dat zij het gewicht kunnen dragen der ver
schillende bepakkingsmiddelen, zooals deze het meest doelmatig bepakt
worden, voor de verschillende doeleinden, die kunnen voorkomen. Voorts
is men verplicht, veel op te offeren, om eene vlugge en vaardige be- en
ontlasting der draagpaarden te verkrijgen. Een rustende colonne moet
in minimum tijd marschvaardig zijn, en dit is zeker niet het geval bij
de gewone Inlandsche belastingsmanier, waar de vracht op allerlei zon
derlinge wijzen met eindjes touw, rottan of gespleten bamboe op de tuigen
wordt bevestigd.
Wat nu aangaat de opgelegde draagtuigen voor het transport te velde,
is hierbij, altbans voor zoover mij bekend is, slechts rekening gehouden
uitsluitend met het munitietransport. De bedoeling zal wel zijn, om bij
