79
geschrevenLerne (jehorchenDit woord is tot ons allen gerichtwij
allen moeten gehoorzamen aan de omstandigheden. Maar bij 't leger
geldt het ijzeren tucht. IV obéissance est la settle vertil clu soldat.
Tucht in vredestijd zoowel als in oorlogstijd. Tucht moet in vredestijd
voorbereid worden, opdat in oorlogstijd het leger zijn doel bereike.
Zegt men: straf vergrijp tegen de tucht disciplinair, gelijk Mrs. T an
Hamel en Willeumier verlangen, dan wil dit zeggen: straf met zachtheid.
Moet men echter vergrijpen tegen de krijgstucht met zachtheid bestraffen t
Enorme vergrijpen tegen de insubordinatie moeten zwaar gestraft worden,
'tls waar, in burgerlijke zaken wordt veel van den burgerlijken rechter
gevergd, maar geeft de burgerlijke rechter zich wel altijd rekenschap
van de intensiviteit van 't recht, wanneer hij geroepen wordt militaire
misdrijven te berechten? Om die misdrijven te berechten, moet men wer
kelijk 't militair element in 't bloed hebben.
Ook in deze materie geene transactie. Stelsel tegen over stelsel. Of
de burgerlijke rechter is bevoegd over militaire zaken te oordeelen, öf
hij is daartoe onbevoegd. In 't eerste geval moeten alle militaire zaken
den burgerlijken rechter worden opgedragen; in 't tweede geval geene
enkele.
Wat het constitutioneele punt betreft, is spr. het met den voorzitter
eens. De Grondwet laat vrijheid om te hebben een militairen rechter,
een Hoog Militair Gerechtshof en de cassatie bij don Iloogen Raad. Is
't laatste wenschélijk? Neen, omdat dan het beginsel van rechtspraak
door den burgerlijken rechter in onze wetgeving binnendringt. Dus ook
hier gelde Principiis obsta.
Mr. M. S. Polshoogleeraar te Utrecht, heeft deze vereeniging volstrekt
niet onbevoegd verklaard om over deze quaestie te oordeelen, maar heeft
alleen beweerd, dat het onderwerp te onvoldoende was voorbereid om
reeds nu in deze vereeniging behandeld te worden. Spreker is er verre
af, zich eene idealistische voorstelling te maken van het zegenrijke of
voortreffelijke van militair recht en militaire rechtspleging: hij heeft dit
meermalen in zijne geschriften getoond. Maar aan den anderen kant
hoede men zich tegen overdrijving. De communis opiniodie zich zou
gevormd hebben, en waarop Mr. Van Lanschot doelde, gaat te ver. Buiten
deze vergadering is men herhaaldelijk gekomen met voorstellen, die spr.
met geen anderen naam kan bestempelen dan met dien van „onbekookte
invallen", voorstellen, die verijdelen datgene, waarvoor wij millioenen schats
besteden en die tevens wezenlijke verbeteringen tegenhouden: voorstellen,
waardoor de zedelijke werking der justitie wordt verzwakt. Noch het Hoog
