160
4 15. In 1870 kwamen echter belangrijke veranderingen. Drie dei-
vier mobiele 3 ffier batterijen werden getransformeerd tot zware veld-
batterijeu, terwijl de oorlogsuitrusting der bergbatterij werd gebracht
op 8 houwitsers en 8 mortieren.
Spoedig daarop kwam de scheiding tot stand van het getrokken en
gladziels-geschut bij de batterijen, eu kwam men daardoor tot de
formatie, aangegeven in het I. B. O. 1872-73 en door den Heer
Swart in zijn opstel vermeld.
Dit was de stand van zaken, toen de voorbereidingen werden ge
troffen voor de 2e Atjelisclie expeditie.
De ondervinding, bij de 1« expeditie opgedaan, had doen zien, dat
het terrein te Atjeh van dien aard was, dat daarop van onze veld-
batterijeu slechts een uiterst beperkt gebruik zou kunnen worden
gemaakt, en dat het dus wenschelijk zou zijn, daar zoo mogelijk
berggeschut te brengen.
Zooals men echter gezien heeft, bestond destijds ons berggeschut
mobiel slechts uit eene batterij van 8 houwitsers. Dit was natuurlijk
geheel onvoldoende, om in de behoefte te' voorzien.
De uitgebreidheid, die men aan de expeditie wenschte te geven,
en de indeeling in drie brigades, eischte, dat men minstens over drie
dergelijke batterijen moest kunnen beschikken, om er één aan iedere
brigade te kunnen toevoegen.
Om hieraan te kunnen voldoen, zouden dus twee veldbatterijen tot
bergbatterij en moeten getransformeerd worden, hetgeen ook inderdaad
plaats had en waarvoor eene veldbatterij van 90m Gl. (6 ®er) en eene
van 8cm Getr. (4 ®er), bediend door de 18e en 3e kompagnie, respectie
velijk te Batavia en Willem J, in aanmerking kwamen.
Intusschen hadden reeds de proeven met een Getr. Br. bergkanon
plaats gehad, en waren deze ten gunste van dat kanon uitgevallen,
zoodat 18 stuks dier vuurmonden iu Nederland aangevraagd werden.
De tijdige aankomst dezer vuurmonden gaf gelegenheid, daarmede
nog de 3 bergbatterijen te bewapenen, waardoor echter iedere batterij
uit slechts zes stukken kon worden samengesteld.
Het beschikbare aantal Coehoornmortieren van 12cm liet ook slechts
eene indeeling van 6 dier vuurmonden per batterij toe, terwijl voorts
opgemerkt moet worden, dat, zelfs wanneer de 18 Getrokken berg-
