524
geneeskundige dienst aan den inspecteur, dat de vraag of de rvttanstraf beleedigingen
ten gevolge had, in dien zin bevestigend moest beantwoord worden, dat het in zes
maanden MissciIIKX viermalen voorgekomen was, dat een dwangarbeider ten gevolge
van toegebragte rottingslagen, wegens verwonding in het hospitaal moest opgenomen
worden, docli dat de verschijnselen slechts bestonden in huidwonden, soms met gangrene,
(loch steeds in ligten graad."
Het is duidelijk dat de procureur-generaal, hoezeer zelf die dwangar
beiders ecmgermate van overdrijving verdenkende, niettemin aan hunne
verklaringen groote bewijskracht toekent, zoowel tegenover alles wat in
de instructie gebleken is, als meer bepaaldeljk tegenover het rapport-
Stibbe. Ha die verklaringen schijnt zijn oordeel definitief te zijn geves
tigd. De Minister van Koloniën evenwel, hoezeer zich geheel met do
conclusien van den procureur-generaal van Indie vereenigendedeelt den
inhoud dier verklaringen niet mee, omdat het mogelijk is dat die verkla-
ïingen niet geheel onpartjdig zjn. Men zou den Minister voor dit bljk
van voorzigtigheid en onpartijdigheid moeten dank zeggenindien hij niet
zonder eenige tegenspraak de conclusien had overgenomen welke de
procureur-generaal aan die verklaringen toevoegt.
Uwe Commissie acht het daarom noodzakelijk ook dit punt aan te
vullen. Vooraf echter nog dit.
Het onderzoek is door den procureur-generaal ingesteld den 16den Maart
1881, dus terwijl de regter-commissaris voorloopige informatien inwon.
Het is echter niet door den regter-commissaris gehouden, maar door den
adsistent-resident van politie te Padang.
De eerst gehoorde getuige heet Sonokrono, wegens moedwillige verwon
ding tot 6 jaar dwangarbeid in den ketting veroordeeld. Hij verhaalt
dat hij als mandoer een dwangarbeider veroorloofd had even ter zijde te
gaan om te drinken, daar hij bjna van dorst en vermoeijenis bezweek.
Om die reden plaatste Kauffmann hem, getuige, met de voeten in een
houten blok, handen op den rug in ijzeren boeijen gesloten, 40 dagen
achtereen; toen 40 rotanslagen; den tweeden dag daarop weer 40 slagen
toen in een ketting geklonken; linkerpols cn linkerbeen door ketting met
kogel er aan verbonden, 3 maanden lang. In dien toestand moest hij
arbeiden; maar hij werd 's anderen daags ziek en is vervolgens geëvacueerd,
hj is er nog stram van in zijne leden. De persoon die gedronken had
werd ook in het blok gesloten, 15 dagen lang; toen 30 rotanslagen,
volgenden dag evenzoodaarop bewusteloos weggedragensterft een uur
daarna in 't hospitaal. Aan het slageinde van den rotan was een spijker
geslagen, binnenwaarts; dat slageinde werd omwonden met katoendraad
uit soldatenkousen en in teer gedoopt; daarna omwonden met koperdraad
