geweest ligt voor de hand. Door het aanhoudend corrigeeren zijn de
uitkomsten nog meer twijfelachtig geworden. "Wilde men het springpunt
verhoogen, en vermeerderde men daartoe de opzethoogte, dan werd
een aanslag waargenomen of wel een nog lager springpunt verkregen.
Waar was de grens aan welke invloeden dit moest worden toege
schreven? En ten gevolge van de verrassend gunstige resultaten,
die met het granaatvuur werden verkregen, ging men er gaandeweg
toe over, deze resultaten niet aan den vuurmond, dus aan het pro
jectiel, dat is in dit geval aan de buis, toe te schrijven.
Maar deze verrassend juiste uitkomsten, met de granaten verkre
gen, wettigen nog niet het veroordeelen van de granaatkartets op
grond van de buis. De omstandigheden zijn zoo geheel ten gunste
van de granaat gewijzigd door het gebruik van schokbuizen, dat het
niet anders kan of de uitkomsten, daarmede verkregen, moeten schijn
baar verassend zijn toegenomen. Maar m. i. zijn die uitkomsten
niet verrassend.
Verliest men van al de voordeelen, die de schokbuis der granaat
verschaft heeft, geene uit het oog, dan komt men, ik toonde zulks
boven reeds aan, tot het besluit, dat hare uitwerking, vooral bij
onzen veldvuurmond, ten opzichte van die der granaatkartets zeer
belangrijk moet zijn toegenomen. Ik herhaal hier de vraag, of men
aan de gewijzigde springwerking der granaat ten gevolge der schok
buizen, wel de noodige aandacht heeft gewijd?
Hoe groot de lengtespreiding ook zijn moge, een voldoend aantal
schoten zal tot een tamelijk juiste afstandsbepaling moeten leiden,
en daar op alle ongedekte doelen, zelfs van op belangrijken afstand
vóór hot doel gesprongen granaten, nog v'uuruitwerking wordt ver
kregen, moeten de uitkomsten gunstig zijn, ja zelfs verassend, wanneer
de oorzaken niet zorgvuldig worden overwogen.
Maar zelfs dan wanneer de tijdbuis onfeilbaar ware, ziet men aan
welke ongunstige invloeden het granaatkartetsvuur moet onderworpen
zijn. De omstandigheid dat het nagenoeg niet mogelijk is, het krij
gen van lage springpunten voldoende te verzekeren, maakt het hoogst
bezwaarlijk, do juiste verhouding, tusschen opzethoogte en tem-
peering, als gevolg van de atmosfeerische invloeden, behoorlijk te
schatten en zich dienaangaande eenige zekerheid te verschaffen, ter-
