594
paltoostel bij het marclieeren met geladen geweer noodig is, en of
daaraan geen bezwaren en zelfs gevaren verbonden zijn.
Dat het gebruik van de palinrichting niet zonder gevaar kan
geacht worden, is door de geschiedenis bewezenhet is toch te Atjeh
niet eens, maar meermalen gebeurd, dat het marcheeren met opge
zetten pal tot noodlottige gevolgen heefc geleid. Bij plotselinge
aanvallen op patrouilles of gewapende dekkingen, op korten afstand
gedaan, dacht de soldaat er niet zoo spoedig aan, dat de pal was
opgeslagen; willende vuren, trok hij dan te vergeefs aan den trek
ker, bemerkte hij dan nog tijdig waarom hij niet kon schieten, en
was hij ook daarna nog kalm genoeg om den pal en daarna den
knop neer te leggen, dan was het niet zelden te laat om zijn schot
af te geven. Maar zijn door het vergeefsche trekken vermeerderde
zenuwachtigheid liet hem dit niet altijd toe, zoodat hij dan slechts
van de bajonet kon gebruik maken.
Ik hoor mij allicht hier de bedenking tegenwerpen, indien het
werkelijk waar is, dat er voorbeelden van zijn, dat het opzetten van
den pal aanleiding gegeven heeft tot noodlottige gevolgen, dan is dit
toch zeker te wijten aan onhandigheid of eigen schuld, want de tijd,
benoodigd voor het neerleggen van den pal en den knop (1), is toch
niet zóó groot en de daarvoor noodige bewegingen zijn niet zóó
moeilijk en samengesteld, dat hiertegen ernstige bedenkingen kunnen
rijzen.
Zij, welke die bedenking opperen, toonen daardoor echter slechts,
den oorlog en inzonderheid den kleinen oorlog, welken wij in den
regel tegen Tnlandsche vijanden te voeren hebben, niet te kennen.
Een plotselinge aanval met het blanke wapen van een in het ter
rein verscholen vijand, op korten afstand ondernomen, meestal voor
afgegaan door enkele schoten, maakt altijd indruk, en die indruk is
dikwijls zeer sterk, zelfs al heeft men nog zoo'n goed vuurwapen.
Onder dien indruk is het slechts aan enkele door de natuur buiten
gewoon begaafde karakters gegeven, hun volle kalmte en besluit
vaardigheid te bewarengaan die goed vóór, dan is de indruk spoè-
dig voorbij en zelfs de met de meeste woede ondernomen aanval
(1) Ik spreek hier met voordacht niet van het eerst links draaien en daarna
neerlegden van den knop, om redenen later te vermelden.