51
geaccentueerde vraagJs dat niet eenvoudig Bestond het werktuig
niet, dan had ik het niet kunnen vermelden en de eenvoudigheid er
yan wordt in de weinige regelen, die er over handelen, tweemaal
geroemd. Het kwam mij echter voor, dat het misschien mogelijk
zou zijn, het gebruik van eenig toestel, welk ook, te vermijden. Dat
denkbeeld heb ik, door het te opperen, natuurlijk aan de appréciatie
yan anderen overgegeven, doch ik geloof, dat de Heer de N. niet
geheel billijk is, wanneer hij een staatje van 10 horizontale en
7 vertikale kolommen zoo samengesteld acht, dat men „om vergissingen
„te begaan geen beteren weg kan inslaan". Op die wijze is de tafel
yan vermenigvuldiging van Pythagoraszooals die voorkomt op de
schrijfboeken voor kinderen, nog meer samengesteld.
(Dok in de vergelijking van het gebruik van het staatje en de liniaal
bestaat een onbillijkheid. Bij het eerste wordt het na de aflezing volgend
opzoeken van de correctie er bijgerekend, en bij het gebruik van
de liniaal niet; waarschijnlijk omdat de Schr. daarbij rekent op
een in 25 M. verdeelden opzet. Dit laatste is echter eene geheel
afzonderlijke quaestie, waarvan niemand het nut, ja zelfs de onmis
baarheid te velde zal ontkennen.
Ook moet men zich het hoekjewaarvan telkens sprake is, niet als een
lastig te behandelen voorwerp voorstellen. Twee bladen bord-of stevig
kaartpapier, in elkaar genaaid, zijn zeker voldoendeen die kan men ge
makkelijk met ééne hand vasthouden en tevens omslaan. In ieder geval
heeft het staatje het kapitale voordeel van in handen van den batterijcom
mandant te blijven. .Tuist dat afgeven aan een trompetter, hetgeen ik mij
herinner ook elders te hebben gelezen, doet mij, daargelaten nog het ge
vaar van verschuiven, vreezeii, dat het antwoord den batterijcommandant
niet altijd even vlug bereiken zal als de Heer de N. dit voorstelt.
Afgaande op de intelligentie van onze trompetters, verbeeld ik mij,
dat de batterij commandant wel zeer dikwijls de liniaal uit de hand
des trompetters nemen zal, omdat het hem te lang duurt, of zich
althans van de juistheid der aflezing zal willen overtuigen. A\ el
kan de batterijcommandant ook zelf de liniaal houden, doch dan moet
Omtrent dit staatje merk ik ï.og op, dat de daarin voorkomende getallen zijn
afgeleid uit de apreidingsschaal, op bladz. 194, die op trefpunten betrekking heeft;
zoodat die getallen, welke blijkens het hoofd betrekking hebben op spring punten, alle met
2 verminderd behooren te worden,
