312
wel, hoe men gewone burgers van een anti-militair volk tot doelmatig ge
oefende landweermannen vormt? Met de vorming der Pruisische land
weer is de generaal Scharnhorst reeds begonnen in 1809, en in Pruisen
heeft ieder landweerman één tot drie jaar in het staande leger gediend.
Den voorbeelden van veldmaarschalk Radetzky stellen wij andere te
genover; b. v. zou België in 1830 niet door ons eigen leger overwonnen
en onderworpen zijn, indien de Mogendheden er zich niet mede bemoeid
hadden? En heeft Willem I daarna niet moeten bukken voor den wil
der Mogendheden? Zjjn de Fransche volkslegers in 1871 niet door de
Pruisische troepen verslagen en vernietigd? enz., enz.
De voorbeelden, die Radetzky aanhaalt, zouden na ontleding gemakke
lijk te weerleggen zijn, en het voorbeeld, dat Schr. er aan toevoegt, zegt
in deze niets, n. 1. de strijd der Transvaalsche Boeren tegen Engelsche
troepen. Immers: 1°. zijn de Boeren overwonnen en 2°. zijn zij door hun
eeuwigdurenden strijd tegen de Zoeloe's geoefende schutters, om niet
te zeggen soldaten, eu tevens bedreven in het voeren van oorlog.
Wij zouden enkel met eene goed en doelmatig geoefende schutterij
zonder vestingen of vestingstelsel, ons land niet kunnen verdedigen tegen
een onzer machtige naburen.
Wat Schr. zegt over onze zeevaartscholen beamen we ten volleeen goed
zeevaartkundig onderwijs zal ons voor hunne taak berekende gezagvoerders
en flinke stuurlui bezorgen, waardoor onze koopvaardij en tevens de handel
meer zal gaan bloeien. Wanneer onze koopvaardijvloot weer in beteren
toestand verkeert, en flinke en degelijke scheepskapiteins en stuurlieden
onze schepen naar de verschillende en zelfs meest afgelegen kusten brengen,
zal van zelf weer meer ondernemingsgeest en voortvarendheid in ons volk
komennieuwe betrekkingen zullen worden aangeknoopt en daaruit zullen
voor onze handelshuizen en tevens voor de bevolking voordeelen spruiten,
die hen nopen op den ingeslagen weg voort te gaan.
De tochten naar de Noordelijke IJszee zijn, hoewel in 't klein, een goed be
gin; we herdenken dan ook gaarne hierbij den helaaste vroeg overleden Lui
tenant ter zee Koolemans Bejnen, die den eersten stoot in deze richting gaf.
Wij besluiten onze beschouwing, die onwillekeurig uitvoeriger is ge
worden dan bedoeld was, met de hoop, dat Europa voor eene geweld
dadige revolutie moge gespaard blijven; dat ook in ons Vaderland spoe
dig, door samenwerking van Kamer en Regeering, gewichtige verande
ringen de fouten in onze staatshuishouding zullen wegnemen.
18 Augustus 1882.
W.
