CHROMO-LITHOGRAPHIE
volgens het Procédé Eckstein.)
In ruimeren zin wordt de kleurendruk toegepast bij de reproductie
van kaarten, volgens het naar zijnen uitvinder genoemde procédé-
Eckstein, zooals b. v. de gekleurde overzichtskaarten op de schaal
van 1 100.000 van de residentiën op Java.
Door deze werkwijze is men in staat gesteld, elke kleur in alle
mogelijke nuances gelijktijdig te drukken van één en denzelfden steen
zoodat door vermenging van de drie hoofdkleuren roodgeel en blauw,
in verschillende verhoudingen, allerlei kleuren en schakeeringen op
de te rcproduceeren kaart met behulp van slechts drie (1) steencn
kunnen worden verkregen.
Op elk dezer steenen één voor het blauw, één voor het geel
en één voor het rood wordt nu, met behulp der photographic, het
beeld der te verveelvuldigen kaart overgebracht; koolbeeld of wel beeld
in zilverzout.
Zij worden daarna bedekt met eene doorschijnende laag van een
zorgvuldig gefiltreerd, in terpentijn opgelost, en tegen de inwerking
van zuren bestand mengsel van witte ivasstearine, geconcentreerde
bijtende soda en asphalt, dat vooraf in eenen ijzeren pot gekookt en
daarna bekoeld is.
Vervolgens worden de steenon één of twee dagen aan het licht
blootgesteld, en zoodra de zooeven genoemde laag goed droog en hard
is geworden, zuiver waterpas in eene daartoe opzettelijk vervaardigde
machine gegriseerd. (2)
Deze bewerking dient om de zooeven genoemde verharde laag, over
hare geheele oppervlakte, in ruitjes te verdeelen, door in twee zich
nagenoeg rechthoekig snijdende richtingen middels een stomp diamant
stiftje evenwijdige lijnen te trekken met eene tussehenruimtc van
circa een achtste gedeelte van een millimeter.
(1) Bij den kleurendruk met vlakke tinten is, zooals wij hierboven gezien hebben,
voor elke kleur een afzonderlijke steen benoodigd.
(2) Deze benaming heeft haren oorsprong te danken aan de omstandigheid, dat een
zwarte afdruk van den op deze wijze bewerkten steen, door de zeer kleine tusschen-
ruimten, waarop de witte en zwarte lijnen van elkaar verwijderd zijn, een egaal grij
ze tint vertoont.