- 242 -
Is toch eene allerspoedigste uitvoering van ontvangen bevelen altijd
wenschelijk Immers neen
Door overhaasting, een natuurlijk gevolg van zoodanige, impérieus
voorgeschreven allerspoedigste uitvoering kan de dienst niet worden
gehaat.
Dikwijls is het raadzaam en zelfs noodig, de ontvangen bevelen,
vóór dat ze worden ten uitvoer gelegd, eerst bedaard in overweging
te nemen! De thans vervallen „Soldatenschool" zeide dan ook zeer
ten regte: „Overhaasting is nadeelig voor de goede orde, en strijdt
tegen de vaardigheid der uitvoering". Somwijlen kan het zelfs pligt
zijn die bevelen niet onmiddelijk uit te voeren, maar de aandacht te
vestigen op bezwaren die zich tegen de uitvoering verzettenter zake
nadere toelichtingen te vragen, e. z. v.
Eischt verder de krijgstucht indedaad immer en onvoorwaardelijk
eene volstrekt lijdelijke gehoorzaamheid van den mindere aan den
meerdere, onder alle rangen, onder alle omstandigheden? Eene
algeheele dooding van den denkenden mensch naar de leerstellingen
van Ignatius Loijoladen stichter der Jezuïten-orde
Neen! duizendmaal Neen!
Want, alhoewel gehoorzaamheid, zelfverloogchening, onderwerping
aan hoogeren wil e. z. v. indedaad de grondslagen uitmaken van
de krijgstucht, zoo eischt die tucht toch volstrekt niet, dat de redelijke
mensch worde verlaagd tot eene machine, tot een blind werktuig
in de hand zijner meerderen.
Wat méér zegt: niet alleen is het in bijzondere gevallen geoorloofd
de van hooger hand ontvangen bevelen niet op te volgen, maar dit
kan zelfs pligt, gebiedende pligt worden
Een schildwacht b. v. heeft van zijn voorganger, fuselier, in tegen
woordigheid van den korporaal van aflossing het consigne overgenomen,
geen voertuigen te laten rijden over de brug waarbij hij op post is
gesteld.
Een Generaal komt in zijn wagen aanrijden en wil passeeren,
maar, hij wordt tegengehoudentegengehouden, zelfs in weerwil van
zijn herhaald en stellig bevel hem, Generaal, te laten voorbijgaan; ja
zelfs des noods met zijne geheele ekwipaadje in verzekerde bewa
ring genomen door een eenvoudig, fuselier mens consigne hem heilig is!
