28
zijn, (f) met de geprepareerde zijde naar beneden, zoodanig, dat dit
overal met liet negatief volkomen in aanraking is.
Het geheel wordt nu, met het spiegelglas naar boven gekeerd,
aan de werking van het licht blootgesteld.
Bij gebrek aan een kopieerraam kan men ook exponeeren tusschen twee,
middels houten knijpers vast aan elkander geklemde, gewone glasplaten,
Heeft het exponeeren naargelang der sterkte van het licht voldoende
lang geduurd, dau wordt de afdruk in schoon water afgewasschen,
ten einde het vrije Moorzilver daaruit te verwijderen.
3°. Het tinten, welke bewerking, ter verkrijging van afdrukken
van gelijken toon, de grootst mogelijke zorg vereischt, heeft plaats
door indompeling van den afdruk in een goudbad (zeer verdunde op
lossing van zuiver Moorgoud in water), waarin eene kleine hoeveel
heid dubbelhoolzure of azijnzure soda is opgelost (een en ander
in bepaalde verhouding), om het bad zoogenaamd neutraal te maken;
m. a. w,om de verdere werking der in 't Moorgoud aanwezige zuren
te doen ophouden, of te neutraliseeren.
Heeft de afdruk de gewenschte kleur verkregen, dan wordt hij
uit het goudbad verwijderd, in een bak met schoon water afgespoeld,
en daarna gefixeerd in eene oplossing van onder zwavelig zure soda in
water, ten einde het Moorzilverdat niet door het licht is aange
tast, daaruit op te lossen.
Eindelijk wordt de onderzwaveligzure soda weder zuiver uit de
afdrukken verwijderd, door deze nogmaals zorgvuldig af te wasschen,
en ze eindelijk nog eenige uren in zuiver zoo mogelijk stroomend,
of anders herhaaldelijk verversckt water te leggen.
Zijn de afdrukken voldoende gewasschen, dan worden ze gedroogd,
op carton geplakt, en daarna eenige malen door de pers der satineer-
macliine gehaald, tengevolge van welke laatste bewerking aan de
photographiën een bijzonder schoone glans wordt medegedeeld.
(f) Daar liet anders gedurende deze bewerking krimpt en, tengevolge daarvan'
onjuiste afdrukken ontstaan.
Gewoonlijk binnen de grenzen van 5 tot 10 minuten.
Langs dezen weg worden b. v. de gewasschen overzichtskaarten op de schaal
van 1:100.000 gereproduceerd en de clichés daarvan ter latere verveelvuldiging
bewaard, totdat eene cliromo-lithographische uitgave der kaart bij de topographische
inrichting te 's Gravenhage het licht heeft gezien.