343
reeds lang geleerd, dat de personen veranderen, maar de toestanden nage
noeg zonder verbetering blijven. Het is dan ook niet zoo zeer over zulk
eene portefeuille-quaestie, dat ik eene opmerking wensch te maken, als
wel over eene quaestie van portefeuilles.
Wat toch doet het Departement van Oorlog met al die portefeuilles,
waarin de jaarlijksche eonduite-beoordeelingen betreffende de officieren moeten
worden aangeboden? Velen met mij zullen die vraag hebben gedaan,
ieder jaar als dat geschrijf opnieuw begint. Reeds nu heb ik meer dan
f 20 uitgegeven voor schrijfbehoeften, het inbinden van registers en
voor portefeuilles. Het nut van de eerstbedoelde uitgaven zie ik in;
maar dat van de laatste niet. Zijn de chefs niet eigenlijk de leveranciers
geworden van de portefeuilles, welke het Departement van Oorlog, indien
het prijsstelt op nette en geregelde opberging in zijne archieven, uit zijn
eigen bureaukosten moet betalen? Waren onze indemniteiten voldoende
voor het doel, dan zou ik nog vrede kunnen hebben met de in 1876
ingevoerde, doch m. i. overbodige nieuwigheid. Maar ieder weet, dat niemand
er mee kan uitkomen; iederbehalve blijkbaar zij, die zulke tarieven maak
ten. Van 1816 tot 1875 heeft men het gedaan zonder portefeuilles.
Nog nooit heb ik gehoord, dat zulks aanleiding heeft gegeven tot het
verloren raken van conduitelijsten. In 1876 echter nam men ook in dit
opzicht een voorbeeld aan in Nederland vigeerende bepalingendaar echter
betalen de chefs niet alleen de portefeuilles, maar ook de gedrukten voor
de conduitelijsten. In zekere mate zijn we dus eigenlijk hier nog goed
af. Maar men vergat blijkbaar bij dat navolgen van een Nederlandsch
voorschrift, dat de toestanden niet dezelfde zijn. D aar blijven de officieren
jarenlang bij hetzelfde korps, ja in hetzelfde garnizoen, en kan dus het
doel, met die portefeuilles beoogd, worden bereikthier echter, waar
men van geluk mag spreken, indien men langer dan twee jaren op de
zelfde plaats is, hier is het niet mogelijk, die zeker hoogst gewichtige
papieren zóó netjes bij elkaar te houden, als in de bedoeling van de
instructie ligt. Afschaffing van de portefeuilles en aanbieding van dc
eonduite-beoordeelingen, plus de veranderingstaten en de extraeten-strat-
bock, als bijlagen van den briefis m. i. alzoo niet ondoenlijk.
Mogen deze opmerkingen er toe bijdragen, om in dit opzicht terug
te keeren tot de toestanden van vóór 1876.
S., Februari '83.
Eex Cokservatief.