385
omgang met zijne Luitenants zeer nuttig werkzaam zijn. Reeds wijlen
Kolonel Kempees heeft dit in zijne bekende Holloway pillen voor
een jong officierop onovertroffen wijze aangetoond.
De eerste vorming en leiding van den jongen Luitenant door zijn
kapitein is vaak beslissend voor zijne geheele volgende carrière, en
het is wenschelijk al dadelijk te mogen dienen onder de orders van
een Kompagnies Kommandant, die lust en tact heeft om zijne
Luitenants op gepaste degelijke wijze tot pligtsbetrachting aan te
houden; daarbij hunne achting en hun vertrouwen weet te winnen,
en die niet staat tegenover, maar ter zijde van zijne Luitenants die
toont den wil en de geestkracht te bezitten, om niet alleen des
gevorderd hun leer- en tucht-meester, maar ook hun natuurlijken
vriendhun ouderen kameraad te willen zijn. Heerscht eenmaal bij
eene Kompagnie zoodanige impulsieve kracht van boven, dan plant
zich diezelfde geest van goed, degelijk, en toch aangenaam dienen
voort bij het kader en langzamerhand ook bij de manschappen. -
Dan heeft men eene Kompagnie, waar de officieren elkander leeren
achten en waardeeren, waar het kader zijn dikwerf zware pligt zonder
morren leert verrigten, waar de manschappen leeren hunne meerderen
indedaad te eerbiedigen en te achten, eene kompagnie, waarmede te
velde wonderen verrigt kunnen worden! Napoleon I heeft het
reeds gezegd: „Ce sont mes Lieutenants qui ont gagné les batailles
De gevaren die een jong levenslustig officier, vooral in groote
volkrijke garnizoenen dreigen zijn driëerlei, en wel van moreelen
intellectueelen en physieken aard. "Vooral gevaarlijk zijn de moreele
invloeden; wij zullen die dus het eerste behandelen, en, wèl hebben
wij daarbij ook het oog op den toestand van den officier in het
Nederlandsclie Leger, waarover wij uit ervaring kunnen oordeelen,
doch de meeste beschouwingen daaromtrent zijn, natuurlijk mutatis
mutandis óók toepasselijk op de jonge officieren in groote garnizoe
nen alhier b. v. Soerabaija, Batavia juister Weltevreden of Meester-
Cornelis, Semarange. z. v.
Reeds met den dag zijner aanstelling begint het gevaar. Naauwe-
lijks heeft hij zich in de zoo vurig begeerde officiers tenue aan chefs
en kameraden voorgesteld, of reeds wordt hij meestentijds door
zijne nieuwe makkers uitgenoodigd, zich met hen door het ledigen
25