396 -
nachts onafgebroken gearbeid, om de vuurmonden op de hoogte te
brengen. De zware batterij 6/XII begon met 8 stukken, ieder met
10 paarden bespannen en met behulp van 5 paar trekossen als voorspan,
de bestijging van de ongeveer 700 M. hoog gelegene stelling.
De vier voorste stukken kwamen tot Noordwaarts van Swetlica,
maar de bodem werd daar zóó onbegaanbaar en de helling zóó groot,
dat de stukken, nadat alle disselboomen waren gebroken, weder terug
gebracht moesten worden.
Tegen het dagen werd de proef met de andere vier stukken her
haald. Eerst tegen den middag gelukte het, deze in positie te brengen,
nadat stukken en voorwagens afzonderlijk met 10 paarden of 5 paar
trekossen bespannen, met inspanning van alle krachten van de zijde
der manschappen, de moeilijkheden van den bodem hadden overwonnen.
Yoorbeelden, zooals de hier aangevoerde, zijn trouwens in iederen
bergoorlog voorgekomen en zullen zich steeds herhalen, zoolang daar
voertuigenhetzij 2 of 4 radige, met 6 of 10 paarden bespannen,
hetzij veld- of berggeschut, gebruikt moeten worden.
Ook in den gedenkwaardigen Balkanovertocht ontmoet men niet
zelden het aanwenden van dergelijke hulpmiddelen voor het trans
port der stukken.
Door den kapitein van den Russischen staf G. Politowski wordt
o. a. gezegd
„Tot het gevecht bij Jeni Sagra was de artillerie der infanterie
„tot een waren last. Dit was ieder onzer zich bewust, en het was
„onaangenaam om te zien, hoe de infanterie, vermoeid, zwaar bela-
„den, zich nauwelijks kunnende voortbewegen, niet slechts de paar-
„den hielp, zoodra zij weigerden te trekken, maar deze zoo noodig zelfs
afspanden en de stukken zelve bergop trok. Maar wat was te doen
Getrokken moest er wordendat voelde ieder soldaat, en daar hij
„dit begreep, hielp hij met bovenmenschelijke inspanning, in de ver
pachting op de toekomstige hulp der artillerie."
Gaan wij na, wat in dezen bergoorlog door veldartillerie zware
veldartillerie is gedaanzien wij door haar, zij het dan ook met
buitengewone hulpmiddelen, posities bereiken, die zelfs der bergartil-
lerie tot eer zouden strekken, dan kan men niet anders besluiten, dan
dat zij volkomen aan haar doel heeft beantwoord.
